Barracuda heeft geen idee waarom nieuwsmedia dit oppikken. Luyendijk gaat zo langzamerhand Willem Middelkoop achterna. Die kondigde ook het ene doemscenario na het andere aan, totdat de media erop uitgekeken raakten. Nu hoor je Middelkoop niet meer.
Maar waar Middelkoop nog wel eens een boek leest, heb je bij Luyendijk voortdurend het gevoel dat hij maar de helft begrijpt van wat hij in de Londense City hoort. Drop Joris bij een derivatencongres, en hij gaat al na een kwartier verveeld rondkijken. 'Ze zeggen nu: ‘Luister, wij hebben onvoorstelbaar veel geld gecreëerd via quantitative easing (kwantitatieve verruiming: veel centrale banken hebben geld in nationale economieën gepompt zodat banken weer geld kunnen uitlenen en burgers meer gaan consumeren). We hebben geen idee of het gaat lukken om dat geld weer uit de economie te halen.'
Maar uitleggen waarom dat niet zou lukken in een aantrekkende economie, dat kan Luyendijk blijkbaar niet. Terwijl het hem vermoedelijk allemaal is uitgelegd, maar dat vond Joris niet spannend genoeg. Vooral het het gebruik van cursief afgedrukte woord quantitative easing moet kennelijk suggereren dat het hier een heel nieuw soort hocus pocus betreft.
Bij de Volkskrant en HP/DeTijd werden de uitspraken van Luyendijk ten minste nog in een (licht) komische context geplaatst: 'Ruim twee jaar geleden verhuisde Joris Luyendijk met vrouw en kinderen naar Oss om daar verslag te doen van de crisis bij de plaatselijke FC. De oud-Zomergasten-presentator en schrijver van het boek Het zijn net mensen – Gesprekken met buitenspelers ging werken voor het Brabants Dagblad en startte zijn inmiddels befaamde Osse Ezels-blog over het reilen en zeilen binnen de in nood verkerende sportvereniging uit Noord-Brabant. Doel was om van binnenuit een beeld te schetsen van die geheimzinnige, ondoorzichtige en vaak onbegrijpelijke wereld van het regionale topvoetbal.'
Trouw deed inmiddels een rondje professoren om hen uit te horen over onheilstijdingen. Ger Groot, bijzonder hoogleraar filosofie en literatuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen, wordt als volgt geciteerd: 'Apocalyptische verhalen lijken op complottheorieën. Beide zijn van alle tijden. Er wordt een samenhang gezocht, waarmee verschijnselen verklaard worden die ogenschijnlijk geen verklaring of samenhang hebben. En dit wordt ten slotte veelal overgoten met een saus van ellende en noodlot.'
Bas Haring, filosoof en hoogleraar Publiek Begrip van de Wetenschap aan de Universiteit Leiden: ''Hij (Joris) heeft gesproken met negentig mensen uit het Londense bankwezen. En daaruit concludeert hij dat onze economie én democratie op instorten staan. Dat lijkt me methodologisch niet in de haak.'
Barracuda ook niet. Die betrapte Joris al eerder op platitudes. Verbaasd hem dan ook niet dat Joris een volger is van Martin Vrijland op Facebook. Of zou dat een vergissinkje zijn?
Volgens mij krijgen die banken dat geld wel, maar lenen het dus niet uit om het gewenste positieve economische effect te bereiken. dat is wel jammer.
BeantwoordenVerwijderenHet ligt nog een beetje anders: de banken krijgen niks, maar de centrale bank koopt effecten uit de markt (zie Modern Money Mechanics), de betaling daarvoor komt op de bankrekening (bij een niet-centrale bank) van de vorige eigenaar. Daardoor heeft de bank meer reserves (zonder dat die bank dat geld zelf heeft gekregen, het is van de rekeninghouder!). Zo krijgt de bank meer potentieel om geld uit te lenen (niet dat geld van de reserves, maar gecreëerd geld).
BeantwoordenVerwijderenVervolgens doen de banken dat niet omdat ze terecht het risico te groot vinden en er gebeurt dan verder niks. Maar het is beter dan in 1929, toen de Fed de boel verkrapte i.p.v. verruimde. Sommigen denken dat daardoor toen een rimpeling een wereldwijde crisis is geworden. Nu niet.
Toen ik laatst de statistieken van de ECB weer eens bekeek, was er helemaal niet gigantisch veel geld gecreëerd. Wel stijgt de hoeveelheid door de jaren heen met een procent of 5 à 8. Flink hoger dan de inflatie. Ik vermoed dat dat komt omdat we gemiddeld met z'n allen steeds rijker worden.
Ik had het toch eens concreet nagerekend? Ja, gevonden. Citaat uit eigen werk:
Verwijderen"De geldhoeveelheid neemt toe, maar niet extreem, en zeker niet oneindig. Over 13 jaar gemiddeld 5,76% per jaar. Hoe ik dat bereken? (9342679/4512434) ^ (1/13)."
Best mogelijk dat de Fed of Bank of England het extremer deden, maar die cijfers zijn ook openbaar, dus na te trekken.
VerwijderenErgens op twitter heb ik ook een bewering van Ad Broere ontzenuwd, meen ik, aan de hand van de goudprijs, die vroeger aan een vast dollarbedrag vasthing. Zo kun je berekenen hoeveel het geld ontwaard is over bijvoorbeeld 100 jaar. Viel ook wel mee.
VerwijderenEen zakenrelatie die leerde zijn zesjarige zoontje oversteken. Hij deed dit aldus, je gaat op de stoep staan en steekt zonder links of rechts te kijken over, er gebeurt bijna nooit iets. Het gaat vaak goed. Eerst wachten tot er een auto voorbij is gekomen en dan snel oversteken, rennen!
BeantwoordenVerwijderenDat doet mij ergens aan denken. Namelijk de reacties op de zorgzame woorden van Luyendijk. Ik kan doorzien dat als centrale banken geld beschikbaar stellen aan overheden, dat dit faliekant verkeerd kan gaan, omdat geld schappen zonder tegenwaarde de oorzaak van de huidige problemen is. Ik zag laatst een docu over Keynes, en daarin werd uitgelegd wat hij werkelijk wilde en wat er van terecht is gekomen. Hij stelde namelijk dat de economie niet altijd volgens het boekje zich ontwikkeld, dat het soms voorkomt dat in vrijwel totaal gelijke situaties er toch een fluctuering optreed zonder dat duidelijk is waarom dit gebeurt.
Nu, op dit moment moet ik zeggen dat een verruiming van de geldmarkt geen goed idee is, dat is het namelijk NOOIT geweest, geld zonder tegenwaarde is namelijk gebakken lucht. Het gaat goed zolang het goed gaat, en zodra het fout gaat is er geen redding meer. Zouden ze niet hebben opgelet bij de vorige rampen?
"Ik kan doorzien dat als centrale banken geld beschikbaar stellen aan overheden, dat dit faliekant verkeerd kan gaan, omdat geld schappen zonder tegenwaarde de oorzaak van de huidige problemen is."
VerwijderenUit deze formulering blijkt een fundamenteel onbegrip van de materie. Niet de centrale banken scheppen namelijk geld, maar de niet-centrale. Bij geldschepping is er per definitie altijd een tegenwaarde, juist omdat geld wel altijd waarde heeft, maar niet alle waarde ook geld is.
Ook is geldschepping beslist niet "de oorzaak van de huidige problemen". Geldschepping heeft daar helemaal niets mee te maken, al was het maar omdat geldschepping er altijd is, crisis of niet. Geldschepping is het automatisch gevolg van kredietverlening door banken. Maar ook als de overheid of een bank bijvoorbeeld een salaris betaalt of kantoorartikelen koopt, treedt geldschepping op.
Specifiek over kredietverlening aan de overheid door centrale of niet-centrale banken (wat is beter?) schreef ik dit artikel. Hopelijk heldert dat iets op.
"Nu, op dit moment moet ik zeggen dat een verruiming van de geldmarkt geen goed idee is, dat is het namelijk NOOIT geweest, geld zonder tegenwaarde is namelijk gebakken lucht."
VerwijderenVeel economen denken dat de crisis van 1929 alleen echt een crisis werd doordat de Fed toen de geldhoeveelheid voor de banken verminderde in plaats van verrruimde. In 2008 hebben ze gelukkig die fout niet weer gemaakt.
"geld zonder tegenwaarde is namelijk gebakken lucht."
VerwijderenOnjuist. Kennelijk snap je niet wat geld überhaupt is. Zie hiervoor o.a. mijn artikelen 16 en 19.
"dat een verruiming van de geldmarkt geen goed idee is, dat is het namelijk NOOIT geweest,"
VerwijderenIn het verleden toen er nog meer contant geld werd gebruikt, was het wel degelijk een goed idee dat de Fed de banken in staat stelde om in tijden dat veel Amerikanen even een weekendje weg gingen, en meer geld in omloop werd gebracht. Later werd dat er dan weer uitgehaald.
Dat is een van de voorbeelden in Modern Moneyt Mechanics oorspronkelijk uit 1961, maar ondanks doorgeëvolueerde techniek nog altijd actueel. Volstrekt logisch ook. Soms is er meer geld nodig, soms minder. Geld is ruilmiddel en oppotmiddel, de behoefte daaraan varieert. Het is de taak van centrale banken dat te reguleren, zodanig dat de geldontwaarding gemiddeld laag blijft. 2% is een gebruikelijk streefgetal.
Met begrippen als 'tegenwaarde' of 'dekking' heeft dat allemaal niks te maken. Geld heeft waarde van zichzelf, er is geen dekking nodig. Geld is vordering van publiek op banken. Per definitie.
Debunk Martin Vrijland ook even:
VerwijderenDe Wereld Economie staat op instorten
http://martinvrijland.com/2013/10/03/de-wereld-economie-staat-op-instorten/
Geen beginnen aan, zit te vol met onjuistheden. Wel wat dingen op Facebook vanaf hier .
Verwijderen"Apocalyptische verhalen lijken op complottheorieën."
BeantwoordenVerwijderenBehalve als het om apocalyptische verhalen over klimaatverandering gaat, prof. Groot. Dan zijn degenen die vraagtekens zetten bij de voorspelde rampspoed opeens de complotters.
@Lezer
VerwijderenDan ben ik benieuwd naar je mening over de studie "Recursive Fury" over klimaatcomplotters, want die lijkt er toch op te wijzen dat "climate denialists" wel degelijk complottertjes zijn. Werd onderzocht:
A recent study involving visitors to climate blogs found that conspiracist ideation was associated with the rejection of climate science and the rejection of other scientific propositions such as the link between lung cancer and smoking, and between HIV and AIDS (Lewandowsky, Oberauer, & Gignac, in press; LOG12 from here on). This article analyzes the response of the climate blogosphere to the publication of LOG12. We identify and trace the hypotheses that emerged in response to LOG12 and that questioned the validity of the paper's conclusions. Using established criteria to identify conspiracist ideation, we show that many of the hypotheses exhibited conspiratorial content and counterfactual thinking. For example, whereas hypotheses were initially narrowly focused on LOG12, some ultimately grew in scope to include actors beyond the authors of LOG12, such as university executives, a media organization, and the Australian government. The overall pattern of the blogosphere's response to LOG12 illustrates the possible role of conspiracist ideation in the rejection of science, although alternative scholarly interpretations may be advanced in the future
Scusi. Linkje en linkje.
Verwijderencomplotters hebben overal verstand van. Vreemd is dan wel dat ze vrijwel allemaal vrij laag op de maatschappelijke ladder staan in de samenleving en ook gemiddeld gezien weinig onderwijs (succesvol) hebben afgerond
BeantwoordenVerwijderen@ Ruud Harmsen 3 oktober 2013 15:15
BeantwoordenVerwijderenBeste Ruud, je schrijft "Uit deze formulering blijkt een fundamenteel onbegrip van de materie" en dat is niet helemaal juist, jij en ik denken anders. Het enige dat ik niet snap is hoe jij het voor elkaar krijgt om de basisprincipes uit het oog te verliezen en in de tal van valkuilen te trappen. Laten wij tot God bidden dat jij geen baan hebt in de financiële wereld.
In een heel ver verleden is geld op zich een waarde geweest, tegenwoordig is die waarde virtueel. Het moet iedereen opgevallen zijn dat geld tegenwoordig niet meer in te wisselen tegen iets anders dan ander papiergeld. Tegenwoordig is geld niets meer en iets minder dan een belofte en een blijk van vertrouwen!
Geldschepping is het NIET automatisch gevolg van kredietverlening door banken, maar doordat het commerciële banken is toegestaan om meer giraal geld in roulatie te brengen dan wat er feitelijk behoort te zijn. Niet oorzaak en gevolg omdraaien! Vaak wordt wel dat verzonnen girale geld gebruik om kredieten mee te geven maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn. Mag ik in dit licht daarom even wijzen op de problemen met Griekenland, een aantal grootbanken had Griekenland te veel geld geleend, men dacht dat Griekenland wel zou betalen. Misplaatst vertrouwen dus. Als Griekenland niet haar schulden zou aflossen zouden een paar grote Amerikaanse banken omvallen. Ik weet best wel dan 500 miljard verlies geen bedreiging had hoeven te zijn voor een bank met een balanstotaal van meer dan 6000 miljard, maar zodra er geknibbeld gaat worden aan de geloofwaardigheid van een bank dan is het omvallen niet ver weg. Te meer omdat de werkelijke dekking van een bank ergens in de buurt van de twee tot vijf procent is, de rest is vertrouwen. Daarom heeft Rutte hemel en aarde bewogen om Griekenland overeind te houden, en nergens anders om. Het is geen vlinderslag-naar-orkaan verhaal, maar een reële mogelijkheid dat het hele internationale financiële systeem in elkaar zakt. Dat kan nog steeds overigens.
Ik herinner mij nog die veelzeggende beelden van de verlaten straten van Cambodja ten tijde van de Rode Khmer, het geld woei door de straten en er was niemand op het op te rapen. Wat mij weer terugbrengt tot dat fundamentele onbegrip, ik weet dat geld alleen maar een waarde heeft als de ontvanger van dat geld er die waarde aan toe kent.