Bourgeois jongeman

Surprise! Anders Breivik is ontoerekeningsvatbaar verklaard. Wist een ieder al die deze zomer de moeite had genomen om zijn pagina's lange manifest te lezen, en dan met name de gedetailleerde passages over de voorbereidingen van zijn gruweldaden. Zo verheugde Breivik zich bijvoorbeeld op het feit dat hij een politiepak zou aantrekken en iedereen zou denken dat hij echt een agent was. Het hoongelach spatte bijna van de pagina's. Volgens de psychiaters lijdt Breivik aan paranoïde schizofrenie en leeft hij in een eigen universum. Hij denkt dat hij mag beslissen over leven en dood. Voor zichzelf zag Breivik een rol weggelegd als 'toekomstig regent van Noorwegen'.

De teleurstelling druipt van de rechtse blogjes. De Dagelijkse Standaard: 'We zullen Breivik hooguit analyseren in medisch-psychologische termen. Deze termen kunnen onmogelijk recht doen aan het gedachtegoed waarvan Breivik zo doordesemd was. Door van Breivik een medisch-psychologisch object te maken, wordt zijn culturele identiteit hooguit in termen van gekte beschreven, als die al wordt beschreven. Dat levert geen wezenlijke kennis op over de culturele bodem waaruit Breivik voortkwam.'

Want: 'Een groot gedeelte van Breiviks ideeën waren zo idioot nog niet. En voordat een of andere haatmiep weer walgelijke woorden de ether inslingert: het geweld en de blinde haat keurt iedereen af. Er zat echter ook een flinke scheut traditionalitistisch conservatisme in Breiviks denken; hoe moeten we dat duiden? Zijn we bang om onszelf in de ogen te kijken, om onze eigen politieke beginselen tegen het licht te houden? En wat moeten we überhaupt denken van een bourgeois jongeman die in honderden pagina's een nieuwe standaard voor eclecticisme zet? Wat zegt dat over zijn milieu? Wat zegt dat over onze tijd?'

Barracuda is ook benieuwd naar dat milieu, maar dan op een andere manier: zou er een historie van krankzinnigheid in zijn familie te vinden zijn? En een nieuwe standaard voor eclecticisme is een gotspe: dat manifest bleek toch eigenlijk vooral een handig knip- en plakwerkje met stukken uit het Anarchist Cookbook en het manifest van de Unabomber.

Overigens geen woord bij de Breivik-fanclub, waar zijn naam tegenwoordig angstvallig gemeden wordt. Don't mention the war. Hoofdredacteur VanFrikschoten van de Amsterdam Post is trouwens nog helemaal van de kaart vanwege de (nog) onbekende aangifte tegen zijn site en verkeert in 'permanente staat van geladen assertiviteit'. Als dat maar goed gaat.