maandag 14 januari 2013

Joris Driepinter



Joris Luyendijk noemt zich journalist en antropoloog. Dat laatste is hij natuurlijk niet echt, afgezien van de studie Arabische en religieuze antropologie in Amsterdam, die hem uiteindelijk naar het Midden Oosten zou brengen. Als insider kon hij naar eigen zeggen heel goed allerlei extreme standpunten over de Arabische wereld nuanceren, maar tegenwoordig speelt Joris bij voorkeur de rol van outsider. Joris luncht ten behoeve van zijn bankiersblog van The Guardian met lutsers uit de Londense City, daalt af in hun hoofden en gaat - eigen woorden - op zoek naar 'de adrenaline, testosteron, verslaving en de magie van het grote geld'.

En dus schetst Joris'- om zijn souffleur René Cuperus te citeren - een beeld van 25-jarige psychopathische bankiers en Asperger-wiskundigen die de ganse wereldeconomie draaiende houden, terwijl ze eigenlijk in de bak thuishoren. Van 'winnerskick'-verslaafde jongeren voor wie de reële economie van werknemers, bedrijven, productie en handel niet meer is dan een mierenhoop waar je bovenop stapt.

Barracuda heeft nog nooit zoveel oppervlakkige platitudes en halve waarheden over geldcreatie en economie voorbij horen komen. Het is dat woorden als nazi, pedofiel, crimineel en schurkenstaat ontbreken, maar dit is niveau Michaatje Kat, reden waarom Joris uit die hoek plotsklaps pluimpjes krijgt.

Ook economisch redacteur Peter de Waard van de anders toch behoorlijk bankschuwe Volkskrant kon het gewauwel van Joris even niet meer trekken: 'Is Joris Luyendijk zelf geen psychopaat?' 'De meeste traders, zakenbankiers, risicomanagers en salesmensen, die in de City en op Wall Street werken, zijn cum laude-afgestudeerde bollebozen van Oxford, Cambridge, Harvard of een andere topuniversiteit, waarvan er net zoveel antropologie als wiskunde hebben gestudeerd. Daarna komen ze in een milieu terecht waar het betere ellebogenwerk geldt, net zoals in de journalistiek en politiek. Sommigen komen boven, anderen gaan ten onder, van wie een enkeling zijn frustraties in een door Luyendijk omhelsde bestseller van zich afschrijft.'

De vinger op de zere plek. Joris interviewt vooral het voetvolk dat zich in de betonnen jungle laat schofferen en bang is met een mailtje ontslagen te worden en vergeet als antropoloog zijn hoofd in die organisaties zelf te steken. Dan krijg je toch andere verhalen te horen dan de frustratie van jonge blagen bij Two Pints of Lager and a Packet of Crisps.

Maar bij de kritiek op de economische crisis vergeet Joris toch vooral zichzelf te betrekken. De zwaar gedupeerde IJslanders waren weliswaar woedend op hun bankiers en de bankrovers, maar leefden in betere tijden als doorgeschoten Amerikanen op de pof. Zoals de kredietcrisis toch vooral werd veroorzaakt door slechte hypotheken voor Amerikanen die dat helemaal niet konden betalen. Hebzucht zit niet alleen in de genen van bankiers, maar in ons allemaal. Daarom voedt de ene hand de andere.

En zo is het ook met Joris Driepinter zelf. Die wil juist de larmoyante verhalen van 25-jarige ontspoorde vrijbuiters omdat hij met slappe relativerende stukjes natuurlijk niet hoeft aan te komen bij The Guardian.

25 opmerkingen:

  1. Que? Iemand die religieuze en Arabische antropologie studeerde is geen antropoloog? Want? Hij studeerde niet af?

    Los daarvan is het volledig onjuist dat Luyvendijk alleen maar "voetvolk" zou hebben geinterviewd. Integendeel. Hier kan je het volledige overzicht vinden van de 70+ interviews die hij aflegde met managing directors, directors, vice presidents, COO's en brokers in alle soorten en maten.

    De uitspraak dat bankiers psychopaten zouden zijn neem ik weer wel met een korreltje zout, al was het maar omdat Joris antropoloog en geen psycholoog is. Maar de broodnijd van Peter de Waard neem ik nog minder serieus.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik kon het programma van de VPRO met Joris toch er waarderen. Het gaf mij een ongekende kijk in de zelfverklaarde elite

    Tegenlicht

    Documentaire

    Met Joris Luyendijk op zoek in de Londense City. Joris Luyendijk duikt onder in het financiële brein van de Londense City en daalt af in de hoofden van de meester-bankiers.

    http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1316967

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Daarnaast nuanceert Luyvendijk het beeld van de psychopate bankier nogal. Zo interviewt hij een psycholoog over die woede van burgers op de financiële markten en schrijft:

    As Chapman puts it on his blog: "All society's destructive and negative impulses and feelings are projected into the City, which effectively becomes a scapegoat and allows everyone else to feel pious and self-righteous." Sometimes, he writes, the financial sector seems to function as "a container for all the negative, unpleasant aspects of human life that the rest of society would rather not exist, whilst at the same time (unconsciously) craving for them."

    Having spoken to quite a number of people who work, or used to work, in finance, Chapman ends on this surprising note: "As we get beyond our anger and start trying to get even, we may discover that those working in finance are just as much slaves to the system as the rest of us. They are very well-paid slaves, but slaves all the same. They are just as constrained by the system as we are."


    Misschien moet de Waard de artikelen van Luyvendijk toch eens lezen, want het beeld dat geschetst wordt is echt genuanceerder. Blijkbaar is de Waard zo'n journalist die zich baseert op twee soundbytes en zich verder niet in zijn onderwerp verdiept.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Jeroen, Luyendijk is geen bedrijfsantroploog. Vertel mij eens wat Arabische antropologie precies inhoudt en waar hem de relevantie zit voor het soort journalistiek dat hij nu bedrijft.

    En die lijst moet je eens wat beter lezen. Managing directors, directors, vice presidents en COO's zijn veelal titels voor lager management.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik had het interessanter gevonden als Luyendijk zelf eens een jaartje of twee in die wereld had gewerkt, maar daar heeft hij niet de juiste credentials voor.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @Barracuda. Je schreef dat iemand die religieuze en Arabische antropologie studeerde geen antropoloog is. Nu schrijf je dat hij geen bedrijfsantropoloog is, dat is een andere stelling. Hij is een antropoloog met een andere specialisatie. Maakt in de wetenschap ook niet zoveel uit. Zo kan iemand die religieuze antropologie deed vervolgens best een proefschrift over het bedrijfsleven gaan schrijven.

    Zijn achtergrond kan je ook als een voordeel interpreteren: enerzijds begrijpt hij goed hoe je antropologisch onderzoek verricht en anderzijds zit hij niet opgesloten in de interne logica van het bedrijfsleven; hij kan ze bekijken als een cultuur met vreemde gebruiken, heeft een ander soort afstand van zijn onderwerp die wel degelijk interessant is.

    Hij zal bijvoorbeeld wetmatigheden in het bedrijfsleven als religieuze systemen bekijken en dat heeft volgens mij een toegevoegde waarde.

    Wat de titulatuur & nomenclatura betreft: ik draaide ook nog wel mee in het bedrijfsleven (zelfs nog wel voor banken) en kan goed inschatten wat die titels betekenen: een COO zit toch echt bovenin de organisatie hoor en managing director is ook geen middle management. Het begrip "vice president" is inderdaad wel wat inflatoir. Brokers zijn weliswaar niet heel "hoog" in de organisatie, maar verdienen wel godsgruwelijk veul centjes en handelen in enorme bedragen.

    Het is niet alleen de machtspositie van iemand binnen een organisatie die hem relevant maakt om te interviewen. Zelf ben ik nog wel eens bezig met organisatieverandering en als ik ga inventariseren wat er aan de hand is, vind ik de mening van iemand in de postkamer minstens even relevant als die van leidinggevenden.

    Sterker nog, hoe lager je in de organisatie mensen gaat bevragen, hoe duidelijker informele machtsstructuren worden waar het "board of directors" doorgaans geen flauw benul van heeft.

    Je leert een organisatie niet echt kennen als je alleen maar "top down" gaat kijken.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Barracuda

    Het is de vraag of participerend onderzoek perse objectievere of betrouwbaardere resultaten oplevert. Het is vaak wel interessanter (want anekdotischer) leesmateriaal, maar je kan je afvragen of de onderzoeker nog voldoende afstand heeft. Een goed voorbeeld daarvan is Carlos Castaneda.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Om het antropologisch te stellen: Emische benaderingen zijn even relevant als etische (niet te verwarren met "ethisch").

    * An 'emic' account is a description of behavior or a belief in terms meaningful (consciously or unconsciously) to the actor; that is, an emic account comes from a person within the culture. Almost anything from within a culture can provide an emic account.

    * An 'etic' account is a description of a behavior or belief by an observer, in terms that can be applied to other cultures; that is, an etic account attempts to be 'culturally neutral'.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Jeroen, Luydendijk legt niet bijster veel kennis over deze wereld aan de dag, de uitleg over geld bijdrukken is veel te simplistisch en op punten nog onjuist ook.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Ik wist wel dat ik met dit stukje op gevoelige tenen zou gaan trappen, want Joris zegt nu eenmaal wat veel mensen willen horen. Maar daarmee hoeft het nog niet juist te zijn. Hij ging met voldoende kennis over de Arabische wereld naar het Midden Oosten, maar interviewt met nul kennis bankiers en brokers en trekt oppervlakkige conclusies uit anekdotes.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Rogier, zo'n uitleg zou ik ook liever van een econoom willen lezen. Luyvendijk is interessant om menselijke gedragingen, organisatiecultuur, zulk soort dingen. Hij zou zich inderdaad niet teveel moeten bezondigen aan algemene economische beschouwingen.

    Maar dat hij de "city" bestudeert als een sociaal systeem zoals je anders een stam of een sekte bekijkt vind ik wel degelijk waardevol.

    Waarom doet iedereen altijd zo naar over Joris?

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Waarom doet iedereen altijd zo naar over Joris?

    Ik niet, hoor. Hoogst vermakelijke en rake observaties van Joris. Ik mag ook altijd graag Max Keiserlezen.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Waarom doet iedereen altijd zo naar over Joris?

    Lijkt mij wat overdreven, maar deze Joris gaat m.i. ietwat te gemakkelijk op de stoel van een bedrijfskundige zitten, en dat is hij niet. Dat een broker in wiskundige modellen denkt, authistisch of niet, ook al niets bijzonders. Gangpaden circuits in het bedrijfsleven, breek mij de bek niet open.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. @geen

    Als journalist ontkom je er niet aan zo af en toe een achtergrondschets te moeten geven, maar hij deed meer interviews dan beschouwingen schrijven.

    Als een aandelenhandelaar alleen in wiskundige modellen denkt is dat wel degelijk een probleem, want zijn beroep gaat eerder over relaties tussen mensen en best wel irrationele processen. Veel brokers hebben ook helemaal geen wiskundige, bedrijfskundige of economische achtergrond, je ziet daar ook veel historici, sociologen en inderdaad ook antropologen rondlopen.

    Die beschuldigt hij niet van autisme, maar van minachting. Dat ze hun klanten bijvoorbeeld "muppets" noemen.

    Het zijn de wiskundigen/ andere nerds in dienst van banken die van autisme beschuldigd worden en dat is een probleem ja, want een fout algoritme kan de hele wereldeconomie verneuken en onbeschrijfelijk veel leed veroorzaken. Een handelaar kan een bank slopen, maar een fout algoritme de apocalyps (bijvoorbeed David X. Li).

    Het is van belang dat zulke wiskundigen ook buiten hun formules kijken en snappen dat het over mensenlevens gaat.

    Vind ik dan.

    BeantwoordenVerwijderen
  15. @jeroen
    Kan geen speld tussen zijn goede verhaal krijgen, dat is het dus niet. Deze +journalist, had er wellicht een specifiek algoritme als voorbeeld moeten gebruiken. Speculeren met data traagheid, misbruik van tijdsintervallen ed. Iets minder mineurstemming en wat meer humor, en een journalistieke ster aan de hemel is geboren. Kan nog komen. Maar volstrekt niet te vergelijken met de kretologie op KLOL .

    BeantwoordenVerwijderen
  16. @jeroen

    Een machinefabriek met bijvoorbeeld een CNC Flexibel Fabricage Centrum, kan bij een verkeerde decimaal ook zomaar crashen en vervolgens failliet gaan aan de gevolgen. Dat is onderdeel van het ondernemen, en geen onderdeel van de buitenwereld.

    BeantwoordenVerwijderen
  17. @geen

    Heb je het nou over die Wired journalist? LOL. Overigens waren de grootste problemen met zijn formule niet de datasnelheid en de tijdsintervallen (hoewel die bij complex event processing van groot belang zijn), maar zijn inzet van de copula i waarschijnlijkheidsberekening:

    In layman's terms, he proposes there is a relationship between 2 different but related events i.e. "House A" defaulting and "House B" defaulting are measurable using correlation. While under some scenarios (such as real estate) this correlation appeared to work most of the time, the underlying problem is that history ultimately cannot predict the future.

    Vooral die correlaties blijken niet helemaal te werken.

    BeantwoordenVerwijderen
  18. @jeroen
    Die materie gaat boven mijn petje uit. Echter dat het verschil tussen t1 en t2 oneindig definieerbaar is, lijkt mij evident.

    BeantwoordenVerwijderen
  19. @geen

    ehhm.... dit vond ik een leuk voorbeeldje (weet niet meer waar ik die las): stel er is in huis A sprake van een echtscheiding en de oudste dochter binnen dat gezin had kort voor de echtscheiding plaatsvond hoofdluis. Dan zou je misschien wel kunnen zeggen dat de de hoofdluis van de middelste dochter in gezin B kort daarop en in dezelfde straat als gezin A met een bepaalde waarschijnlijkheid ook tot een echtscheiding zal leiden. 0,05% ofzo.

    Tel allemaal van zulke waarschijnlijkheden bij zo'n correlatie tussen gezin A en gezin B op en voer die data in een belsissingssoftware systeem. Automatiseer 70% van de aandelenhandel op die manier en je bent fucked.

    In dat stuk op Wired staat dan ook:

    They didn't know, or didn't ask. One reason was that the outputs came from "black box" computer models and were hard to subject to a commonsense smell test. Another was that the quants, who should have been more aware of the copula's weaknesses, weren't the ones making the big asset-allocation decisions. Their managers, who made the actual calls, lacked the math skills to understand what the models were doing or how they worked. They could, however, understand something as simple as a single correlation number. That was the problem.

    "The relationship between two assets can never be captured by a single scalar quantity," Wilmott says. For instance, consider the share prices of two sneaker manufacturers: When the market for sneakers is growing, both companies do well and the correlation between them is high. But when one company gets a lot of celebrity endorsements and starts stealing market share from the other, the stock prices diverge and the correlation between them turns negative. And when the nation morphs into a land of flip-flop-wearing couch potatoes, both companies decline and the correlation becomes positive again. It's impossible to sum up such a history in one correlation number, but CDOs were invariably sold on the premise that correlation was more of a constant than a variable.


    Dat leest trouwens voor mij als de werkelijkheid die ook Luyendijk overal in de "City" tegenkomt.

    BeantwoordenVerwijderen
  20. @jeroen
    Als er in beide gezinnen sprake is van een ernstige vorm van smetvrees, is een echtscheiding als gevolg niet ondenkbaar. Die aannemelijke correlatie is voor de mediationmarkt waardevol, evenals de hulpverlening. Vergezocht , maar geldig in dit voorbeeld.

    BeantwoordenVerwijderen
  21. Pyt
    Ik niet, hoor. Hoogst vermakelijke en rake observaties van Joris. Ik mag ook altijd graag Max Keiserlezen.

    Hehe. Ik moest meteen aan jou denken, je geeft immers altijd aan dat The Guardian de beste krant ter wereld is. :-)

    Ga jij Barracuda niet van een uitgebreider repliek dienen meneer de schoolmeester?

    BeantwoordenVerwijderen
  22. Pyt,

    Trouwens. Ik ben in het verleden heel gemeen tegen jou geweest. Al was jij ook niet bepaald lief. Bestaat de mogelijkheid daar voor een verzoening? Ik span de vlag zoals ge ziet. Op de fiets naar Spanje!

    BeantwoordenVerwijderen
  23. Ach Jeroen wat post jij toch ook altijd veel zeg, zoveel lappen tekst. Ik kom nooit verder dat je tweede of derde post. Het kan niet anders, het kan werkelijk niet anders dan dat je eigenlijk juist, hoe tegenstrijdig dat ook moge klinken, geheel niets te zeggen hebt. Je overdrijft. Het is alles overdreven bij jou. Te enthousiast, te belezen, te gericht, te welwillend te te te te tot in de oneindigheid. Als jij overigens nu gaat zeggen 'maar kijk jij hebt jezelf tegengesproken want je hebt zojuist viermaal achtereen gepost', dan zeg ik 'ja dat is wellicht waar, maar daar kom ik mee weg want ik post hier maar zelden'.
    Wat ik dus wil zeggen Jeroen is. Volgens mij dien jij werkelijk wat minder tijd achter de pc te besteden. Ga de deur eens wat vaker uit, bewandel de straten, praat met de mensen, wandel traag, traag traag. Alleen dan zie je het.

    De dolle profeet

    BeantwoordenVerwijderen
  24. @Mind Fever

    Ik constateer dat het je ondanks vier reacties achter elkaar niet lukt om een werkelijk inhoudelijke bijdrage aan de discussie te leveren. Dat vind ik dan weer "te".

    Helaas kan ik ook niet zoveel met je op mijn persoon gerichte feedback, want het begrip "te" is nogal ruim en betrekkelijk. Wellicht zegt het iets over jou, over je eigen beperkingen? wat mij betreft kunnen mensen niet welwillend, belezen, gericht en enthousiast genoeg zijn. Moet ik er nou mijn excuses voor aanbieden dat ik geen blowende loser ben maar oprecht geïnteresseerd?

    Het onderwerp fascineert me, mag toch? Dat een zo'n formule de hele wereldeconomie kan verzieken, hoe hypotheken van mensen totale abstracties worden, hoe wiskundigen niet goed kunnen communiceren met brokers en hun formules als te absoluut zien (autisme), die brokers daardoor niet begrijpen dat die correlaties geen voorspellende waarde hebben. Ik vind het wonderschoon.

    Wat er wiskundig misging werd al helemaal uitgekauwd maar er werd nog niet echt doorgrond hoe dat dan in die organisaties werkte, waar de "zwakste schakels" zaten. Dat is denk ik de meerwaarde van Luyendijk's project.

    BeantwoordenVerwijderen