Einde oefening

De zaak Demmink lijkt te sneuvelen op onwillige Turken. Dat zegt de Haagse onderzoeksrechter Yolande Wijnnobel tegen het NRC. Die staakt pogingen om in Turkije getuigen te horen inzake het strafrechtelijk onderzoek naar de vermeende verkrachting van twee minderjarige jongens in Turkije door de oud-secretaris-generaal van het ministerie van Veiligheid en Justitie.

De beschuldigingen over seks met minderjarigen zouden in Turkije na eerdere aangiften namelijk al eens zijn onderzocht en het ne bis in idem beginsel (iemand kan niet twee keer voor hetzelfde feit worden berecht) staat nieuw onderzoek niet toe in deze zaak.

Advocaat Adèle van der Plas, die ten behoeve van de zaak Baybasin de twee getuigen liet opdraven, vermoedt dat een ‘geheime overeenkomst’ is gesloten tussen Turkije en Nederland. Turkije zou zwijgen over Demmink in ruil voor medewerking die Nederland leverde aan het wegens drugshandel tot levenslang veroordelen van de Koerdische vrijheidsstrijder Baybasin. Barracuda heeft de onzin van die bewering al eens aangetoond.  Een uit zijn context gelichte memo gaat niet over Demmink.

Maar ja, haar levenswerk ligt daarmee aan gruzelementen, die zoomde helemaal in op Demmink nadat haar cliënt Baybasin het hoger beroep had verloren. Juridisch gezien was dit al geen verstandige zet, want ze had Baybasin er waarschijnlijk niet vrij mee gekregen. Al was het maar omdat deugdelijke papieren ter onderbouwing van vermeende inreisdata ontbraken.

Het OM wil de zaak nu voor het einde van het jaar afronden, omdat ook de weinige Nederlandse beschuldigingen (van opvallend labiele figuren) nog onderzocht moet worden. Ook daar verwacht Barracuda niets meer van.

Daarmee is het einde oefening voor plotters en aanverwanten. Vermoedelijk niet voor Demmink, wiens onschuld nu in elk geval niet ondubbelzinnig kan worden aangetoond.

Muurvast

Het strafrechtelijke vooronderzoek naar Demmink zit muurvast, bericht NRC. De Haagse rechter-commissaris Yolande Wijnnobel, belast met de regie over het onderzoek, heeft ondanks een bezoek aan Turkije in oktober en twee schriftelijke rechtshulpverzoeken te horen gekregen dat Turkije geen medewerking wenst te verlenen aan het Nederlandse onderzoek. Want de verdenkingen over verkrachtingen zouden zijn verjaard.

En die Turkse kwestie is nou juist waar het om draait. Men wilde immers onderzoeken of twee aangiftes door twee inmiddels volwassen mannen wel of niet serieus waren.

Overigens, muurvast wil niet zeggen dat het onderzoek nu wordt afgeblazen. De rechter-commissaris zou ‘voet bij stuk willen houden’ en al het mogelijke doen toch getuigen in Turkije te horen. 'Als ultieme poging wil de magistraat binnenkort nog één keer naar Turkije reizen.'

Tot zover de feitelijkheden. Daarna begint de onzin. Volgens Adèle van der Plas, die de twee Turken bijstaat die zeggen te zijn verkracht door Demmink, weigert Turkije medewerking omdat het met Nederland ‘een geheime overeenkomst’ heeft gesloten. 'In Nederland is volgens haar met Turkse hulp de Koerdische vrijheidsstrijder Baybasin voor drugshandel tot levenslang veroordeeld. In ruil daarvoor zwijgen de Turkse autoriteiten over misdragingen van Demmink, aldus Van der Plas.'

Van der Plas doelt op de een (uitgelekte) telefoonnotitie uit 1997 van het Ministerie van Justitie waarin zou hebben gestaan 'zaak Baybasin wordt gebruikt als drukmiddel teneinde in een andere zaak iets van de Turkse autoriteiten gedaan te krijgen'.

Barracuda heeft vorig jaar aangetoond (hier en hier) dat de notitie niet sloeg op Demmink, maar op ex-brigadier Krouwel. Die was betrokken bij de arrestatie van de Turk H. Koksal, die in een Venlose politiecel overleed. De Turkse justitie wilde hem op Turkse bodem alsnog berechten. Baybasin werd daarom 'als wisselgeld' gebruikt in de zaak-Krouwel.

Justitieminister Sorgdrager heeft dat bevestigd in de Kamer: 'Bij nota van 20 juni 1997 zijn door de Turkse regering de bij nota van 26 februari 1997 door de Turkse officier van Justitie gegeven garanties overgenomen. Na ontvangst van dit bericht, is het besluit genomen om Hüseyin Baybasin uit te leveren. Dit lag ook voor de hand omdat de noodzakelijk geachte garanties waren gegeven, zodat er geen beletselen voor de uitlevering meer bestonden.  Daarna kwam het bericht dat Krouwel door Turkije gesignaleerd zou zijn. Naar aanleiding daarvan zijn beide zaken (Krouwel en Baybasin) vervolgens begin juli, in het kader van het in het internationale verkeer gehanteerde beginsel «do ut des», tegenover elkaar gesteld. Dat is in dit soort zaken niet ongebruikelijk. De bekendmaking van de beslissing tot uitlevering is twee en een halve week opgeschort om te proberen tegenover de uitlevering van de heer Baybasin een toezegging van niet vervolging van de heer Krouwel te krijgen, die in Turkije wordt verdacht terzake van hetzelfde feit waarvan hij bij arrest van 5 april 1995 van het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch onherroepelijk is vrijgesproken.'

Effectbejag

Begin november verschenen er nog ronkende kritieken van zijn boek De macht van de schaduwelite, het soort titel waarvan plotters helemaal blij worden. Maar auteur Ewald Engelen is geen type complotdenker, want serieus (ahum) geograaf en publicist, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.

De boodschap die Engelen wilde meegeven met zijn boekje is dat een 'schaduwelite' er alles aan doet om de financiële sector weer aan de macht te krijgen, en zal trachten te voorkomen dat er iets wezenlijks verandert. En hij noemde man en paard, inclusief hoogleraar ondernemingsfinanciering Arnoud Boot. Die vond het een prachtig geschreven boek, maar 'het lijkt soms een groot complot, en is iedereen echt zo maar een meeloper? Het zou handig zijn als Engelen definieert over welke elite hij het heeft - de lijst aan het begin van het boek bevat ook zeer kritische geesten, mijzelf incluis.'

En toen blies KRO-NCRV het sprookje omver. Een paar stevige vragen - Sven Kockelman kwam er niet eens aan te pas - en Engelen erkende dat de lijst van namen die ‘leugens verspreidden, toezichthouders intimideerden, burgers chanteerden en de wetenschap corrumpeerden’ was 'verzonnen door de uitgever. Je moet een boek van 240 pagina's nu eenmaal aantrekkelijk maken'. En daar had hij achteraf spijt van. Plotters lagen knock out.

En vervolgens moest Barbetje uiteraard hangen. De NRC: 'Nu heeft de auteur zichzelf ontmaskerd, zijn boek gediskwalificeerd als effectbejag en zijn geloofwaardigheid als auteur om zeep geholpen. Hartelijk gefeliciteerd allen: AUP met uw verstandige uitgeefbeleid, auteur Engelen met uw visie op uw lezers, als sukkels die je maar wat op de mouw kunt spelden en Universiteit van Amsterdam met uw medewerker, die zich tamelijk onsterfelijk blameerde. Misschien nog niet als hoogleraar, maar wel als deelnemer aan het publieke debat. Gezag komt te voet en gaat...'

Hoe zou die lijst eigenlijk tot stand zijn gekomen als Engelen zich daarvan zo snel distantieerde? Barracuda stelt zich zo voor dat de sigaren rokende uitgever Ewald in zijn stoel plantte en hem bestraffend toesprak: 'Luister eens hier, jullie geografen produceren altijd van die gortdroge onderzoeken, dus heb ik de stagiaire even aan het werk gezet. Deze heeft je tekst niet alleen gehyperboliseerd, maar ook een lijst gemaakt van lieden die we aan de schandpaal gaan nagelen. Want je begrijpt wel dat dit boek alleen maar verkoopt als we er standrechtelijke executie van maken.'

Ewald sputterde nog even tegen, maar zag zich vervolgens al bij Pauw Zonder Witteman, Knevel & Van Den Brink, Buitenhof, EenVandaag, KoffieMAX, TROS Radar, Villa Felderhof, Blik Op De Weg en Alles Voor De Kijkcijfers zitten. Met een extra sigaar in de vestzak en een dikke smile verliet Ewald het pand, op weg naar de eeuwige roem.

Bommetje

Aan de vooravond van de bodemprocedure van Joris Demmink tegen het AD liet de Stichting Roestige Spijker - een van de vele ex-vehikels van Jan Poot - zondag nog even een bommetje vallen. De deftige krant NRC kreeg de primeur, want die wordt in Den Haag ten minste door politici gelezen, zo moet zijn gedacht.

De Roestige Spijker brengt een kersverse belastende verklaring in. En ja, het leek heel even ernstig voor Joris: 'Het gaat om een getuigenis van een Nederlandse zakenman die in 1995 in Praag in “een besloten club met uitsluitend genodigden” zegt te hebben gezien hoe Demmink ontucht pleegde met twee “erg jonge jongens” van naar schatting 15 en 16 jaar. De ontuchtpleger werd door de Nederlandse gastheer geïntroduceerd als Joris Demmink, ‘een hoge ome van de Nederlandse ambassade’.'

Caught with pants down. Of toch niet? Laten we het zo formuleren. De Roestige Spijker heeft geen al te gelukkige hand als het gaat om het selecteren van zogenaamde getuigen, zo bleek dit voorjaar bij openbare verhoren in Utrecht. Zo was er een nogal labiele getuige die er stellig van overtuigd was dat hij ooit bij een Joris op de achterbank had gezeten, maar duidelijke herinneringen aan de man had hij niet. Ook schoven nog een tweetal oud-gevangenisdirecteuren aan met een paar slappe hearsay-verhalen. Een schaamteloze poppenkast die geen enkele duidelijkheid heeft opgeleverd.

En wat heeft de Roestige Spijker nu weer opgetakeld? 'De getuige, die anoniem wil blijven om “mogelijke schadelijke gevolgen voor mijn professionele leven te vermijden”, zegt zich pas dit jaar door gepubliceerde foto’s te hebben gerealiseerd wie hij in 1995 zag.'

Maar wacht eens even, dat wist hij toch al? Of was de naam Joris Demmink nou weer niet twintig jaar blijven hangen? De vermeende zakenman heet toch toevallig niet Koos van Woudenberg?

In een portret genaamd De Geest uit de Fles van de Volkskrant van zaterdag (betaalmuur) lezen we dat Demmink een 'tikkeltje stijf en ongenaakbaar' is. En mysterieus. Geen fan van het homohuwelijk. Demmink vindt dat Nederland zich er internationaal belachelijk mee maakt. Zeggen intimi.

Maar als we alle spannende verhalen mogen geloven deed Joris het op de achterbank van de auto terwijl de chauffeur toekeek (of wegkeek) en in een Praagse club niet eens achter gesloten deuren, in het bijzijn van een Nederlandse zakenman die daar heel toevallig verzeild was geraakt. Waarbij je ook nog iedereen laat weten wie en wat je bent (hoewel, dat van de ambassade klopt dan weer niet).

Thomas Ross, die dan wel weer een roman schrijft op basis van al deze geruchten, formuleerde het als volgt: 'Er bestaat absoluut een netwerk van hooggeplaatste pedoseksuelen maar – oei, oei, oei -  schuld moet bewezen worden en dat is bij Demmink tot nu toe niet het geval. As simple as that.'

Business as usual

En wat heeft die Zwarte Piet-discussie die nu al jaren door Nederland woekert nou helemaal opgeleverd? Nada. NRC Handelsblad ging deze week polsen bij de vier grootste gemeenten van alle twaalf provincies. Bijna nergens verandert er dit jaar iets aan de intocht van Sinterklaas. Business as usual: donker, met een pruik en gestifte lippen.

De Stichting Sinterklaasintocht Assen zet zelfs 400 Zwarte Pieten en 9 praalwagens in. 'We willen laten zien dat wij niet om willen buigen voor protest. We zijn niet doof voor de geluiden en hebben begrip voor iedereen, maar dat moet ook wederzijds zijn. Het gemieter over de kleur van Zwarte Piet kennen wij niet.' Yo! 3-1 voor Ass'n.

De Raad van State gaat zich nog wel buigen over de uitspraak van de Amsterdamse rechter dat Zwarte Piet discriminerend zou zijn, waarna het hoog tijd wordt om de witte kerst aan te pakken. Een zwarte kerst zullen en moeten we hebben.

Directeuren

Zes voormalige gevangenisdirecteuren hebben aangifte gedaan tegen minister Ivo Opstelten van Veiligheid & Justitie vanwege zijn rol in de zaak-Demmink, zo werd gisteren bekend op een doordeweekse zaterdag. 'Er zijn zes aangevers maar het hadden er 30 kunnen zijn', verklaarde oud-bajesdirecteur Bart Molenkamp. En daar begint de eerste vraag al: waarom heeft de rest dan zijn handtekening niet gezet? Omdat Molenkamp allerlei oud-collega's heeft gebeld die voor de eer bedankten?

We kennen Molenkamp en zijn collega Jacques van Huet al van de civiele verhoren voor de rechtbank in Utrecht. Niet lang daarvoor hadden beiden een verklaring bij de notaris afgelegd over een werkbezoek aan Engeland, waar een 'persoonlijke assistente' van Demmink zich erover beklaagde dat ze vlak voor het weekend 'jonge jongens' voor hem moest regelen, alsof die zo in de Gouden Gids staan. De rest van het reizende gezelschap kon zich dit incident niet herinneren, en erger: de desbetreffende 'persoonlijke assistente' ontkende in alle toonaarden. In Utrecht moest Van Huet ook nog eens toegeven dat wat er was verklaard niet geheel juist was. De bedoelde persoon was geen persoonlijke assistente van Demmink, wat het verhaal alleen maar onwaarschijnlijker maakt. Overigens, in november 2013 heeft de justitiemedewerkster aangifte wegens smaad tegen Van Huet en Molenkamp gedaan.

Van Huet overlaadde de rechter commissaris met zoveel details over zijn prachtige carrière dat die aandrong om er wat sneller doorheen te gaan. Nou ja prachtig, vanwege zijn grote mond kreeg hij een conflict met Donner. Dat eindigde - maar daar begon Huet niet over - in een kort geding. Destijds vond Van Huet dat hem een 'loer was gedraaid'.

Molenkamp had nog minder te melden dan zijn collega Van Huet, maar drong op basis van roddels wel aan op een parlementaire enquête. Daarna versprak Molenkamp zich ook nog eens door Demmink 'actief pedofiel' te noemen. Maar dat betekende in zijn opvatting dus niet alleen dat iemand toegeeft aan zijn lusten en een kind misbruikt. Kennelijk werd Molenkamp niet gevraagd of hij daar überhaupt enig bewijs voor had.

De lijst van zes aangevers is een interessante. Niet toevallig staat daar de naam op Cees Boeij. Die werd door topambtenaren van het ministerie van justitie tien jaar geleden naar huis gestuurd. Hij en Van Huet hielden een toespraak tijdens een afscheid van een collega-directeur Peter Scheffelaar Klots, niet verrassend een van de ondertekenaars. Daarin uitten zij kritiek op het versoberde gevangenisregime dat minister Donner voorstond. Donner noemde ze deloyaal.

De volgende ondertekenaar Jos Poelmann, ooit hét gezicht van de TBS, stapte zelf op bij justitie. De toenemende druk vanuit Den Haag werd hem te veel. Altijd was hij bereid tot commentaar in de media als commotie was ontstaan rond TBS. Dat werd hem niet altijd in dank afgenomen. Er ontstaat wederom een beeld van rancuneuze oud justitie medewerkers die nog een appeltje te schillen hebben met hun oud-werkgever.

Dan de aangifte. Die komt er op neer dat Opstelten ten aanzien van Demmink nooit had mogen verklaren 'Het was niks, het is niks en het zal niks worden' 'In plaats van het voortvarend opdracht geven tot een gedegen strafrechtelijk onderzoek wekt de minister met zijn voorbarige uitspraken dat zijn (voormalige) secretaris-generaal boven alle verdenking verheven is de indruk het Openbaar Ministerie te belemmeren in zijn taakuitoefening.'

Het tweede deel van die beschuldiging wordt niet hard gemaakt. Opstelten verwees ter ondersteuning van zijn uitspraken immers naar AIVD onderzoeken en het Rolodex onderzoek, waarin Demmink uiteindelijk geen verdachte was (ook al viel zijn naam in het roddelcircuit). Sterker nog: er loopt inmiddels gewoon een strafrechtelijk onderzoek naar Demmink, waarbij ook andere beschuldigingen dan die van de Turkse verdachten worden meegenomen. Laten de gepensioneerde directeuren dat onderzoek nou eens rustig afwachten, al was het maar omdat Van Huet en Molenkamp actief hebben bijgedragen aan het verspreiden van kantoorroddels waarvan ze zelf hebben toegegeven dat die louter op hearsay waren gebaseerd.

Smartegeld

Vanochtend vroeg tikte Barracuda alvast dit regeltje: 'De Vaatstra-plotters zullen vandaag wel concluderen dat Jasper S. eindelijk in verzet is gekomen tegen zijn veroordeling'. Om daarna rustig af te wachten.

Jasper weigert namelijk schadevergoeding van een kwart miljoen euro te betalen aan Bauke Vaatstra. De argumenten daarvoor zijn niet bekend, dus daar kunnen plotters weer voordeel uit putten.

Vader Vaatstra liep naar eigen zeggen psychische schade op, mede door het lange zwijgen van S.. Die schade moet volgens zijn advocaat John Beers tot uitdrukking komen in smartengeld. Beers blijkt al eerder voor een kwart miljoen euro beslag te hebben gelegd op de boerderij van S. in Oudwoude om de claim kracht bij te zetten. Die boerderij is inmiddels verkocht voor bijna 1,5 miljoen euro. Aangezien op het pand nog een hypotheek zat van een half miljoen euro, zou S. zou een miljoen euro winst hebben gemaakt. Komende week staan beide partijen voor civiele rechter in Leeuwarden.

Tegen elven verscheen de eerste plotter die het wereldnieuws bekend maakte in Vaatstra plotterkippenhok Rechtiskrom. 'Hebben jullie het laatste nieuws al gelezen? Jasper weigert Bauke Vaatstra de 250.000 euro te betalen. En hij heeft een nieuwe advocaat Ernst Muller. De advocaat wil niet de reden bekend maken. Zou Jasper het boek hebben gelezen? En wakker zijn geworden?'

We zien het al voor ons: Jasper die met rode oortjes het boek van Wim en Hans heeft gelezen, ineens aan zijn eigen verklaring is gaan twijfelen en Jan Vlug aan de kant schuift. De doorbraak is nu echt op komst!

Het was toch al lachen de laatste dagen in het Vaatstra plotterkippenhok. Geen plotter die eens op het idee komt om Jasper in de gevangenis op te zoeken en onder vier ogen te vragen of hij het nu echt heeft gedaan. Nee, een beetje plotterd kruipt liever op veilige afstand in het hoofd van Jasper en gaat dan aan zijn achterban uitleggen wat hij gedacht, gezegd en gedaan zou hebben.

'Het is ook bekend dat er soms mensen zijn die om welke reden dan ook een moord bekennen die ze niet gepleegd hebben.' Yep, maar in dit geval was er ook nog een honderd procent DNA-match. Maar wacht eens even: 'Een 100% DNA-match bestaat niet. Zelfs als twee profielen gemaakt worden van een en dezelfde persoon onder de meest schone omstandigheden dan blijft er een kans dat de match een toeval is.' 

Barracuda durft te wedden dat als morgen Joris Demmink via een 100 procent DNA match wordt gekoppeld aan een vermeend slachtoffertje, plotters bovenstaande argumenten niet uit hun hoed toveren.

Niet dat het verstandig is om in het kippenhok hierover kritische geluiden te laten horen. Dat heeft ongeveer hetzelfde effect als wanneer in de zwartekousenkerk iemand openlijk twijfelt aan het bestaan van het Opperwezen. Die staat binnen de kortste keren met pek en veren op de markt van Spakenburg. Zo werd de Gelderse Teun zowat besprongen toen hij een paar kritische vragen stelde. Standaard laat Wim Dankbaar dan altijd zijn adres en telefoonnummer achter voor een stevige breinmassage. 

Zoals ook de volledige Noordelijke Dagblad Combinatie besmet en corrupt werd verklaard omdat ze geen aandacht aan het complotboek wilden schenken. Barracuda vreest dat reaguurder Erik het beter heeft begrepen: 'Teun heeft een paar goede punten. Maar eigenlijk doet het er niet toe. De zaak is gesloten. De dader zit vast. En door de aanvallen van Wim op de echte media is er effectief geen enkel podium meer voor Wim en Hans. Jaren werk teniet gedaan omdat Wim zich niet kan gedragen tegenover rechters en echte journalisten.' De reactie was binnen een uur weggepoetst.

Rolodex

De Amsterdamse oud-hoofdofficier van justitie Hans Vrakking gaf vandaag, vooruitlopend op het vervolg van het Demmink Tribunaal, in NRC Handelsblad tekst en uitleg over het omstreden Rolodex onderzoek. Daarbij kwam Demmink ook in beeld, schreef de krant. Waarna het Demmink-kamp meteen weer riep dat alle dominostenen aan het omvallen zijn.

Barracuda leest geen vallende dominostenen. Zo bevestigt Vrakking dat het Rolodex onderzoek juist geen betrekking had op Demmink. De directe aanleiding was de melding van de Amsterdamse politie van een vrouw dat haar 12-jarige dochter was verkracht door haar vriend. Hij werd aangehouden en klaagde meteen over klassenjustitie: hoge heren zouden wel vrijuit kinderen mogen misbruiken.

Omdat diens verklaringen nogal gedetailleerd waren, kwam er een zogeheten embargoteam, dat wil zeggen: de rechercheurs mochten met niemand over het onderzoek praten. Om uitlekken te voorkomen regelde Vrakking met Defensie dat de agenten intrek konden nemen in een kazerne in Soesterberg.

De naam Demmink viel op een gegeven moment omdat de chauffeur van Demmink, Rob Mostert (overleden in 2000), tegenover de BVD zou hebben verklaard 'er niet meer tegen te kunnen'. Hij zat ermee dat Demmink in de dienstauto af en toe seks had met jongens. Uiteindelijk werd volgens Vrakking na overleg met Teeven besloten de informatie over Demmink niet verder te onderzoeken omdat dit buiten het bereik van de Rolodex-zaak lag. Men richtte zich tactisch op twee hoofdofficieren en de VU-hoogleraar. Dat onderzoek werd volgens Vrakking gefrustreerd door een lek. Uiteindelijk is het onderzoek alsnog 'doorgestart' bij de BVD, maar dat leverde niks op.

Demmink laat via zijn advocaat aan NRC weten dat 'het verhaal dat aan Mostert wordt toegerekend inhoudelijk volstrekte onzin is'. De weduwe verklaarde tegen de rijksrecherche juist dat 'het bericht haar evenzeer onzinnig lijkt, omdat haar man daar anders zeker met haar over gesproken zou hebben'. Dat heeft ze trouwens ook tegenover de 'vermoorde' Fred Brouwer verklaard. Die daarmee tevens een onzinverhaal in het Katholiek Nieuwsblad ontkrachtte dat Mostert overkeed een dag voordat in 2004 bij de politie zou komen voor verhoor. Een oud-chauffeur van Demmink, die kind aan huis was bij de familie, beweert zelfs dat Mostert (die al jaren hartpatiënt was) helemaal niet reed voor Demmink. Plotters moeten Barracuda maar eens uitleggen waarom zo'n man dergelijke ervaringen voor zijn vrouw of voor bevriende chauffeurs zou hebben verzwegen, zeker als zijn gezondheid daar onder te lijden had.

Vrakking laat nog wel een paar kritische noten vallen over het tribunaal van De Roestige Spijker. 'Getuigen kunnen er ongestraft de meest vreselijke dingen vertellen. Het doet mij denken aan die pleinen waar vroeger in Frankrijk de guillotine stond. Daar zaten vrouwen op de eerste rij te breien - Les Tricoteuses - en die keken vervolgens met grote gretigheid toe hoe mensen werden onthoofd. Daar lijkt dit spektakel ook op. Mensen willen sensatie. Bij veel mensen leeft kennelijk toch het idee dat hoge heren overal mee wegkomen en ze zijn blij dat er nu eindelijk eens eentje voor de bijl lijkt te gaan.'

Zeef

Na het vonnis kwamen de commentaren. Vooral de NRC raakte de juiste snaar: 'De kwestie-Demmink is voor een groep zeer wantrouwende burgers al jaren het bewijs dat 'Den Haag' corrupt is. Rechtspraak, bestuur, media en politiek zouden elkaar uit de wind houden bij het misbruiken van kinderen, het aannemen van steekpenningen, eigenlijk bij alles wat verboden is. Vooral op internet werd een bizarre hetze tegen Demmink gevoerd, waarbij het begrip 'demoniseren' een understatement is. Geen enkele onderzoeker, van de overheid noch van (serieuze) media, heeft uit alle rumoer rondom de man ooit enig relevant feit kunnen zeven dat hem in verlegenheid kon brengen. Alleen de royale horecanota's die Demmink in rekening bracht, bleven op de zeef liggen. Het bevel aan het OM om de Turkse zaak nu (wel) grondig uit te zoeken is dan ook meer dan welkom. Hier treedt een correctiemechanisme van de rechtsstaat in werking, dat ook de meest geharde samenzweringsdenker tot enige reflectie kan brengen.'

Dat is hard nodig ook. Barracuda las gisteren weer een lui commentaartje bij Zapruder. Het verjaarde blog sukkelt nu al jaren op zijn laatste benen, blijkbaar omdat de samenstellers nog te moe zijn om de stekker er nu eens echt uit te trekken.

Eerst spreekt auteur Antagonizer - sowieso al niet de slimste van de Zappies - van een 'gierenmentaliteit die de MSM nu laat zien staat in schril contrast tot de slappe puddinghouding die ze lieten zien nadat mensen als Henk Krol en Lex Runderkamp het zwijgen werden (..) opgelegd toen zij het verhaal rondom Demmink voor het eerst aan het rollen brachten.'

En daar begint het slechte huiswerk alweer: NOS-journalist Lex Runderkamp is nooit het zwijgen opgelegd. Die heeft eind 2003 een item aan Demmink gewijd. Daar was wat reuring over, en Demmink diende een klacht bij de Raad voor de Journalistiek. Is allemaal hier na te lezen. En van gierenmentaliteit heeft Barracuda eerlijk gezegd niks gemerkt: in hun verslaggeving zijn de MSM, net als in het verleden, tamelijk terughoudend. Niet ten onrechte, aangezien er immers nog niks bewezen is.

Maar dat is Zapruder blijkbaar weer eens ontgaan: 'Niet alleen het schaamteloze misbruik van de hoogste ambtenaar van Justitie was dan het item geweest, maar de manier waarop een groot deel van de justitiële en rechterlijke macht en politietop vervlochten waren met verhalen over kindermisbruik, mensenhandel, moord, corruptie en zelfs landverraad.'

Kennelijk kan Zapruder feit en fictie al niet meer van elkaar onderscheiden, tenzij de schrijver elk hersenspinsel van Micha Kat cs serieus wil nemen. Een groot deel van de justitiële en rechterlijke macht en politietop? Ook een mooie: 'Demmink zal voor de rechter moeten verschijnen en het OM zal - ondanks de eerdere tegenzin - dieper in de zaak moeten duiken.'

Als je dat schrijft heb je van het vonnis nauwelijks iets begrepen. Het OM kan nog steeds op basis van nader onderzoek aangeven dat er onvoldoende bewijs is, alleen zal een rechter daar nu zijn oordeel over vellen. Rechtspsycholoog Peter van Koppen blijkt de feiten in elk geval beter te kennen.

Barbertje

Muppet News Flash! Voormalig topambtenaar Joris Demmink moet door het Openbaar Ministerie strafrechtelijk vervolgd worden op verdenking van verkrachting van twee Turkse jongens. Dat heeft het Hof in Arnhem vandaag bepaald. Waarmee advocaat Adèle van der Plas in haar handen mag knijpen, want het gedoe over onduidelijke inreisdata leek aanvankelijk niet erg bemoedigend.

Het Hof oordeelt: 'De oriënterende feitenonderzoeken hebben, mede gelet op de inherente beperkingen daaraan, tot op heden niet de gewenste duidelijkheid verschaft. Daarom acht het hof thans een -met voor klager en beklaagde met voldoende waarborgen omkleed- strafrechtelijk onderzoek aangewezen.'

Gaat Barbertje nu hangen? Dat is nog maar zeer de vraag. Als het OM geen bewijs boven water krijgt van de tot dusverre elkaar tegensprekende feiten, gaat de hele zaak alsnog als een nachtkaars uit. En gelet op het feit van het OM in deze zaak al twee keer eerder tot de conclusie was gekomen dat er geen grond was voor vervolging, heeft Barracuda er een hard hoofd in dat deze affaire nog veel nieuwe verrassingen zal opleveren.

Het Hof geeft de beperkingen zelf ook al aan. Vervolging voor het seksueel binnendringen bij iemand beneden de leeftijd van zestien jaar is al niet meer mogelijk wegens verjaring. Het recht tot strafvervolging voor het misdrijf verkrachting (artikel 242 van het Wetboek van Strafrecht) is nog niet verjaard en 'derhalve dient het strafrechtelijk onderzoek daarop gericht te zijn.'

Het strafrechtelijk onderzoek dient in elk geval te bestaan uit het horen van een Turkse politieagent, het verhoor van het voormalig hoofd van de politie in Istanboel is echter niet meer mogelijk, omdat hij een aantal maanden geleden is overleden. Ook dient nader onderzoek te worden verricht naar de vermeende reisdata van beklaagde naar Turkije na 1986.

Deze week lekte uit dat in 2011 overleden Britse BBC-coryfee Jimmy Savile waarschijnlijk zo'n 1000 jongens en meisjes heeft misbruikt, maar de zogenoemde slachtoffers van Demmink zijn zelfs na jaren publiciteit maar mondjesmaat opgedoken, op de Koos van Woudenbergen na die spontaan een helder moment kregen.

De uitspraak is een fikse tegenvaller voor plotters nu blijkt dat de rechtelijke macht niet door Joris persoonlijk wordt aangestuurd. Het hele wereldbeeld moet weer worden bijgesteld. 

Pacifistische yogi

Gelukkig, we hebben weer een terrorist in ons midden. Krantenmagnaat Derk Sauer (60) biechtte ter promotie van een nieuw boekje op dat hij als 19-jarige wapens had gesmokkeld voor de terreurbeweging IRA. 'Drugshandel en afpersing waren aan de orde van de dag. Ik zat er middenin'.

Bij de rechtse bloggen gingen de maandagsirenes woensdag meteen af. SP’er en mede-eigenaar van NRC-Media Derk Sauer heeft bloed aan zijn handen. 'Dat het ooit zo deftige doch zeer liberale NRC-Handelsblad voor het liberalisme verloren gegaan is, hebben we mede te danken aan de zeer welgestelde SP’er Derk Sauer. Van Harry de Winter weten we dat ze bij de SP weliswaar alles tegen rijken hebben, maar de eigen rijken uiteraard wel weten te waarderen, want geld stinkt alleen als het niet bij de SP zit.', zo viel te lezen bij de Vrije Chroniqueurs. Die zijn er immers altijd als de kippen bij wanneer het om een jeugdzonde van links gaat.

Zou Barracuda niks verbazen als ze elkaar nog bellen ook.Snel! Er staat nu toch iets op de site, meteen reageren! En dus ging trillend de bril op de neus, werden de vingers geknakt en de kleinkinderen op straat gestuurd. 'Jeugdzonden of niet, hier is weer precies gaande wat Frits Bolkestein zo verwonderde over het verschil in behandeling en bejegening tussen linkse en rechtse boosdoeners. De linkse kregen een staande ovatie en een fijne betrekking, de rechtse de morele deksel op de neus. Daarom zitten bij de pers en omroepen zo ontzettend veel ex-communisten de opinie te monopoliseren.'

Uiteindelijk ging Derk in zijn eigen krant NRC Handelsblad met de billen bloot. 'Het was de tijd van de emancipatiebeweging, dus ik sympathiseerde met de IRA omdat het katholieke volksdeel in Ierland zwaar werd onderdrukt door de protestanten. De commandant vroeg mij af en toe wat wapens onder mijn achterbank van A naar B te brengen. Dat heb ik een paar keer gedaan, maar daar bleef het toe beperkt. Uiteindelijk is de IRA van bevrijdingsbeweging tot een terreurbeweging verworden. Zo gaat het vaker, dat een beweging heel idealistisch begint en later radicaliseert. Nu ben ik heel erg tegen het gebruik van geweld. Ik ben meer een pacifistische yogi.'

Maar dat gaan ze bij de Vrije Chroniqueurs natuurlijk never nooit niet pikken. Vanaf nu is de NRC een heuse terroristenkrant onder leiding van ayatollah Youp.

De nieuwe Pim

Zeg nou zelf. Dit is toch echt wel het jaar van Dr. Johan Oldenkamp. Zo was er zijn heldhaftige optreden tegen de verzekeringsmaffia en sinds kort is hij de overmoeibare lijstduwer van de kersverse alternatieve politieke partij Soeverein Onafhankelijke Pioniers Nederland (SOPN). Tussendoor organiseerde Johan in zijn achtertuin - de kampeerweide van het Landgoed de Reehorst bij Zeist - ook nog even uit de losse hand het Heelheidsfestival, waar Baracuda een heel warm Elly & Rikkert-gevoel van kreeg (let op: de dwarsfluit verschijnt al na een halve minuut in het videoverslag).

Aanleiding voor het festival de voltooiing van de negen Scheppingskalenders van de Maya’s. Velen houden 21 december 2012 aan als de einddatum van de Lange-Telling-Kalender van de Maya’s, maar Johan hield zaterdag 14 juli 2012 als juiste einddatum aan. Dat belooft nog wat, want we leven nog.

En er gaat nog veel meer gebeuren. Tegen de NRC vertelde Johan, nu weer met de pet op van lijsttrekker: 'Wij vertegenwoordigen de belangen van een meerderheid van Nederland. Het enige probleem is dat een meerderheid dat nog niet weet. Als ze dat eenmaal wel weten, en daar gaan we de komende tijd hard aan werken, dan halen bij de verkiezingen 76 zetels binnen.”

Je zou het grootspraak kunnen noemen, wil Johan wel toegeven. Of gebrek aan realiteitszin. Maar de wonderen zijn de wereld nog niet uit. 'Ik voorspel een grote overwinning, mits wij de mensen weten te bereiken. Ik ben dus blij dat u belt'

Johans grote voorbeeld is Pim, zegt hij, die ook als een komeet ging. Maar u heeft minstens drie keer zijn charisma nodig om een meerderheid te behalen, merkt de journalist Lex Boon op. 'Ja, maar het gaat niet alleen om mij. Dat is ook het pluspunt van de SOPN. Het gaat om de inhoud, daar gaan we vooral op scoren.'

Onderaan het stukje kon ene st76 zich niet meer inhouden: 'Jullie weten het nu nog niet, maar vanaf 12 september ben ik alleenheerser in dit land. Ik zal Beatrix van de troon verstoten en ik bouw een groot nieuw paleis midden in het land. Mijn verjaardag wordt een nationale feestdag; de enige dag waarop jullie als onderdanen vrij hebben. Of dachten jullie al die tijd dat het toeval was dat ik 76 in mijn naam heb staan? Het slaat gewoon op de meerderheid die ik nodig heb om de macht te grijpen.'

Survival of the fittest

Evgeny Morozov, Stanford-onderzoeker en auteur van The Net Delusion, een boek over de donkere zijde van internetvrijheid, wil dat Google sites die wetenschappelijke consensus ondermijnen, valse samenzweringstheorieën verspreiden en feiten verdraaien naar beneden drukt in de zoekresultaten. Een publicatie van een hoogleraar hoeft in zijn ogen niet te wedijveren met die van paranoïde geesten. De argeloze internetter die wil weten of vaccinaties veilig zijn, leert via Google dat je er autisme van krijgt. Onderbouwde beweringen van deskundigen en ambtenaren worden volgens Morozov snel weggepoetst op populaire forums van complotdenkers.

Yep, het probleem is algemeen bekend. Tik HAARP in bij Google en je krijgt een bak onzin over je heen. Met moeite vind je een serieus artikel. Dus hoe komen die stukken zo hoog? Niet omdat er ook maar iets van klopt of omdat ze zo enorm populair zijn. Het heeft er mee te maken dat complotters eindeloos naar elkaar verwijzen en al die verwijzingen ziet Google als bewijs voor relevantie. Ook spammers deden er daar al vele malen hun profijt mee.

De oplossing is niet wat Morozov voorstelt. Dispute finders en waarschuwingslabels maken het alleen maar erger. De wetenschap heeft bovendien niet wijsheid niet in pacht. Alternatieve meningen moeten ook gehoord worden.

De oplossing is: debunken in combinatie met wat slimme search engine optimalization (SEO). Schiet al die flauwekul aan flarden in plaats van angstig je mond te houden, en met verwijzing naar kwaliteitsbronnen. Met die aantekening dat je niet elke site van een gek uit een spelonk van het interweb hoeft tegen de spreken. De NASA heeft al een aardige voorzet gegeven met 2012, maar dat was dan ook een inkoppertje.

Iconische blunder

Dat was weer een leermomentje voor NRC Handelsblad: speel nooit voor complotter. Van complotters zijn we haastige conclusies, luiigheid, denkfouten en papegaaien zo langzamerhand wel gewend, maar van journalisten verwacht je nog een beetje zorgvuldigheid. Al begrijpen we het wel, vorig jaar lanceerde NRC Handelsblad een geheel nieuwe Alles moet weer eens volstrekt anders-site. 'De wereld onder controle op de nieuwe nrc.nl,' heette de nieuwe boreling, waarbij alles om 'snelle duiding' zou draaien. NRC moest een soort Nu.nl voor intellectuelen worden. Alleen met het overschrijven van Novum-berichtjes ga je geen lezers trekken, dus moesten er scoops komen.

Nou, die hadden ze afgelopen week. De foto die tijdens operation Geronimo gemaakt werd in de Situation Room van het Witte Huis was in scène was gezet, beweerden de redacteurtjes van NRC. De bewuste foto werd genomen op zondag 1 mei om 16:05 uur, ruim vijf uur voor de Navy SEALs de compound van Osama bin Laden bestormden.

Oplettende lezers hadden al meteen in de gaten dat hier iets niet klopte. Het tijdsverschil was niet meegerekend. Uit de reacties onder het artikel blijkt dat de eerste opmerkingen daarover nog schielijk zijn verwijderd, maar het was dweilen met de kraan open: 'Jammer jongens. Hou nou maar op met dat conspiracy-gedoe.' De hoofdredacteur schijnt de ijverige Woodsteins een standje te hebben gegeven

Trouwens, die NRC-lezers letten sowieso beter op: 'Toch apart dat de enige in de foto waar je een horloge zou kunnen zien (Audrey Tomason) dit horloge met de wijzerplaat naar beneden draagt'. Dus toch!

Psychologische projectie

Zo leer je weer eens wat. Psychologen van de Universiteit van Kent hebben deze maand vastgesteld dat complotdenkers zelf een Machiavellistische mentaliteit hebben. Volgens de onderzoekers treedt bij complotdenkers - haal even diep adem - psychologische projectie op, de neiging om de eigen houding toe te dichten aan anderen. Aluhoedjes dromen ervan om als machthebber de burgerij te belazeren voor een hoger doel.

Een kleine 180 studenten werden langs de zogeheten Machiavelli-meetlat gelegd, en de uitkomst luidt: mensen met een ‘lagere’ moraal zijn eerder aanhanger van een complottheorie dan mensen die van nature eerlijk zijn. In het British Journal of Social Psychology formuleren Douglas en Sutton het als volgt: “De overtuiging ‘ze hebben het gedaan’ is ingegeven door de perceptie ‘ik zou het doen’."

Deze week weer een mooi staaltje complotdenken: ‘Kennedy moest dood, omdat hij geloofde in ufo’s’. Het bewijs lijkt nu geleverd, nu deze week werden twee geheime brieven openbaar werden gemaakt waaruit blijkt dat de president tien dagen voor zijn dood aan de Amerikaanse CIA om inzage vroeg in UFO-documenten. Oftewel: Lee Harvey Oswald was dus gewoon Anton Teuben.

Manipulatie

Het regende rapporten de afgelopen dagen. Bijvoorbeeld van de Commissie Evaluatie Afgesloten Strafzaken (CEAS), die besloot dat er geen nader onderzoek komt naar de levenslang veroordeelde PKK-activist Huseyin Baybasin. De Turkse drugsbaron beweerde bij hoog en bij laag dat hij is veroordeeld op basis van vervalste telefoontaps. Het was weer helemaal een kolfje naar de molen van Demmink-jagers, want diezelfde Baybasin beweerde immers dat de hoge justitieambtenaar zich in Turkije schuldig zou hebben gemaakt aan pedofilie en zo chantabel was.

In 2008 tipte een anonieme klokkenluider uit Turkije de CEAS over de telefoontaps. Oude en nieuwe telefoongesprekken waren volgens hem dusdanig aan elkaar geknipt dat het leek alsof Baybasin over betrokkenheid bij zware delicten sprak. De klokkenluider gaf zelf aan dat hij die tapes had gemanipuleerd. Voor CEAS voldoende aanleiding om een onderzoek in te stellen dat tweeënhalf jaar in beslag nam (pdf): zes optische schrijven en 18 banden van spoelenrecorders werden onderzocht.

En let nu even op de details, want die lees je bij de beschouwingen van de Demmink bashers nou eens nooit. Op de twee meest relevante banden bleken de gesprekken op langzame snelheid te zijn opgenomen, waarbij per kant (!) een monokanaal in een richting was gebruikt en een monokanaal terug. Dit impliceerde dat manipulatie van een spoelenband met een gewone bandrecorder zou betekenen dat zowel het te manipuleren gesprek als een ander gesprek op het andere parallelle monokanaal (dat bovendien in tegengestelde richting wordt afgedraaid) zou moeten worden bewerkt. Diverse onderzoekers hebben er naar gekeken, onder wie een man die in het Israëlische leger deel uitmaakte van een elite R&D team en een contra-expert die onderzoek naar de Watergate-tapes en de Lewinsky-tapes.

De klokkenluider X2 was bij nader inzien echter niet bereid of in staat zijn beweringen toe te lichten, wegens bedreiging of wat dan ook, en tot op de dag van vandaag is zijn positie niet duidelijk geworden, misschien wel de zwakste zet in de verdediging van Baybasin. Het technische eindrapport geeft uiteindelijk blijk van ‘enige grond voor twijfel’ omtrent de authenticiteit van twee van de zes onderzochte gesprekken. Probleem is, volgens CEAS, dat het inlassen van gemanipuleerde gesprekken in opnames van de Nederlandse tapkamers tamelijk onwaarschijnlijk is. In elk geval, er is onvoldoende bewijs voor manipulatie.

De advocate van Baybasin en de door haar ingehuurde onderzoeker Klaas Langendoen sputteren natuurlijk tegen, net als de Demmink-achterban, die de technische onderzoeken meteen weer in hun eigen voordeel uitleggen. Of je roept dat er een crimineel bij het CEAS zit, maar helaas, de bedoelde strafpleiter heeft - zo blijkt uit de stukken - geen enkele bemoeienis met het onderzoek gehad.

Maar zo gaat dat met ongewenste conclusies. Het doet allemaal denken aan het jarenlange onderzoek dat het National Institute of Standards and Technology (NIST) deed naar oorzaak van het instorten van WTC7 op 11 september 2001. Toen die uitgebreide studie de conclusies van complotters niet onderstreepte (100 procent controlled demolition) werd het meteen weggehoond, vaak zonder het rapport ook maar een blik waardig te keuren.

New NRC

Op het moment dat persfossiel H.J.A. Hofland (83) werd gelauwerd met de P.C. Hooftprijs, lanceerde diens NRC Handelsblad een geheel nieuwe Alles moet weer eens volstrekt anders-site. Een beetje dode boom huurt tegenwoordig namelijk een jeugdige creatieveling in, liefst met sjaaltje, luisterend naar de naam Ernst-Jan Pfauth. Ernst-Jan heeft zijn creatie nog trots laten zien aan de driftig tikkende NRC-redacteuren, maar die hadden geen tijd om er naar te kijken. Doe maar Ernst-Jan!

'De wereld onder controle op de nieuwe nrc.nl,' heet de nieuwe boreling, waarbij alles om 'snelle duiding' draait. NRC moet een soort Nu.nl voor intellectuelen worden. 'Stel er ontploft een bom in het Midden-Oosten. Een van onze negen internetredacteuren zet dat nieuws meteen op nrc.nl. Vervolgens belt hij (...) met Carolien Roelants, die al decennia over het Midden-Oosten schrijft, om te vragen wat dit nieuws betekent. Welke groep zit erachter? Bestaat er een kans dat het conflict escaleert? Dat presenteert hij dan als citaat.' Barracuda ziet het al helemaal voor zich: een junior redacteur herschikt een ANP bericht en spoedt zich dan naar de senior redacteur voor een commentaartje. Overigens hebben we vergeefs gezocht naar duiding in het stukje Overvaller supermarkt overlijdt aan verwondingen, maar het zou kunnen dat de deskundige er even niet was.

Tussen de regels door lees je trouwens dat het eigenlijk de bedoeling van de site is dat de NRC lezer weer de krant gaat lezen, en al die lastige leechers dus moeten oprotten. Weg zijn de columnisten en achtergrondstukken. Dat was dan ook tegen het zere been van de NRC lezer: een E. Oosting-achtige vijftiger met de pijp in de bek die zijn krant het liefst met een wijntje spelt. De klachtenregen zwol dan ook aan tot stormkracht. Pfauth deed nog heel even een poging om het bouwsel te verdedigen, maar gaf het al snel op om te melden dat de website op 1 februari geëvalueerd wordt, 'waarna een gezamenlijke keuze voor de vorm van de website door redactie en lezers zal plaatsvinden'.

De uitkomst laat zich voorspellen. Een Nu.nl kloon lanceren voor het NRC publiek is al net zo not done als death metal draaien op een jubileum van de Nederlandse Bachvereniging, of priksinas schenken op de wijnproeverij. Zou Barracuda niet verbazen als de nieuwe site binnenkort kan worden bijgezet in het graf van legendarische marketingblunders: New Cola en Omo Power.

Paniekvirus

Albertus Dominicus Marcellinus Erasmus - zeg maar Abje - Osterhaus is weer eens stout geweest. Heeft zogenaamd zitten liegen over zijn aandelen in het griepvaccin, terwijl hij een beeld schetste van een moderne pestepidemie. Dus moet er nu alsnog (van de PVV) een spoeddebat komen, want diezelfde Albertus adviseerde immers ook de Nederlandse overheid over de aankoop van vaccins tegen het paniekvirus. En inmiddels zitten we opgescheept met 34 miljoen vermoedelijk waardeloze vaccins. Albertus werpt met andere woorden  "een dikke smet op de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van zijn adviezen en de beslissingen die de Kamer moet nemen omtrent de Mexicaanse griep."

Nuance? Nul. Dat Osterhaus deel uitmaakte van het Rotterdamse ViroClinics is algemeen bekend. Zijn naam staat gewoon vermeld op de webpagina als Chief Scientific Officer. Osterhaus deed daar zelf ook nooit geheimzinnig over. Ook niet in de Argos-uitzending die het balletje aan het rollen bracht. Tot en met de aandelen die hij in dat bedrijfje heeft. Die aandelenportefeuille was trouwens ook bij de Gezondheidsraad bekend.

Wat doet dat minibedrijfje van anderhalve man en een paardenkop trouwens? Onder meer onderzoek naar - riemgordels vast - Indirect Fluorescent Antibody (IFA) assay, virustitraties, Hemagglutination Inhibition Assay (HAI) en drie testen om HIV antilichamen aan te tonen (ELISA, VIDAS en INNO-LIA). ViroClinics levert zelf geen vaccins tegen de Mexicaanse griep. Wel heeft het bedrijf het vaccin geconstrueerd tegen twee varianten van het vogelgriepvirus H5N1. Verder is er een relatie met vaccinleverancier GlaxoSmithKline. Dat is een van de financiers van het onderzoek van de Erasmus Universiteit waar Osterhaus doceert.

En dus heeft Osterhaus nog altijd gelijk als hij stelt dat hij geen aandelen in de griepepidemie zelf heeft die dank zij paniek in waarde zouden kunnen stijgen. ViroClinics is trouwens niet eens beursgenoteerd. Die aandelen zijn niks waard totdat Osterhaus ze zou verkopen. Daar is nu geen sprake van.

Blijft over de vraag of zijn adviseursrol wel zo verstandig is in het licht van dit ook door hem erkende spanningsveld. Daarover zegt Osterhaus zelf dat het erg moeilijk is om experts te vinden die geen relatie hebben met het bedrijfsleven. Belangrijker is dat bij de Gezondheidsraad Osterhaus al geen lid meer was van haar adviescommissies over griepkwesties vanwege het aandelenbelang. Osterhaus mag sinds 2007 wel meepraten, maar niet meebeslissen over griepadviezen. En daar draait het om. Maar dat lees je dus weer niet bij de Ab-bashers.

Nu zal menigeen roepen dat Ab de besluitvorming ongetwijfeld heeft beïnvloed met zijn paniekvoetbal. Maar zoals hij zelf zegt: de deskundige doet het bij voorbaat nooit goed. Net als de weerman, wanneer het noodweer heviger uitpakt dan verwacht of als er weer eens ten onrechte een waarschuwing is afgegeven.

Anti-klimaatkerk

Wist u dat van 8 tot 10 maart jongstleden in New York the 2009 International Conference on Climate Change werd gehouden, een klimaatconferentie waar meer dan 600 wetenschappers zich gezamenlijk bogen over de staat van het klimaat? Nee? Klopt, de main stream media hebben het weer eens verzwegen. Moedwillig, ongetwijfeld.

Ene Percolator: "Het was een bijeenkomst van kritische wetenschappers die hun stem willen laten horen in het klimaatdebat. Zij worden ook wel klimaatsceptici genoemd, maar die kan men op de redacties van de Nederlandse omroepen en kranten missen als kiespijn. De klimaatalarmisten, waartoe de overgrote meerderheid van de journalisten in Nederland gerekend kan worden, zitten immers helemaal niet te wachten op een inhoudelijk debat over de klimaatontwikkeling. Dat leidt alleen maar tot de presentatie van andere gezichtspunten, die in het slechtste geval ook nog eens heel redelijk overkomen, en daarmee tot afkalving van de steun voor de orthodoxe klimaatkerk van Al Gore."

Laten we het eens hebben over de anti-klimaatkerk. Die roept, zonder veel argumenten, dat er nooit naar hun geluisterd wordt. De vraag of er zinvolle bevindingen worden gepresenteerd op zo'n conferentie in New York, wordt al niet eens meer gesteld. Als er maar iemand is die beweert dat het "kouder wordt" is de anti-klimaatkerk al aan het applaudiseren. Het gaat niet meer om een wetenschappelijke discussie, maar om ordinaire propaganda.

NRC journalist Paul Luttikhuis was ook niet in New York, maar is zich wel bewust van de klimaatontkenners. "Er is een overweldigende hoeveelheid onderzoek waaruit een directe relatie blijkt tussen de concentratie van broeikasgassen in de atmosfeer en de opwarming van de aarde. De internationale gemeenschap van wetenschappers, die elkaars theorieën voortdurend ter discussie stellen, heeft er niet voor niets vele jaren over gedaan om vast te stellen dat er een aan zekerheid grenzende waarschijnlijk is (verder kan een wetenschapper nu eenmaal niet gaan), dat zo’n relatie bestaat."

Dat klimatologen alleen maar vasthouden aan hun opwarmingstheorieën om geld te genereren voor hun instituut of onderzoek, zoals veel sceptici beweren, vindt Luttikhuis een zwakke tegenwerping. "Met hetzelfde gemak kun je beweren dat juist de sceptici gelieerd zijn aan ideologisch gemotiveerde instellingen en neoconservatgieve denktanks als het Heartland Institute." En als zoveel onderzoek de relatie tussen broeikasgassen en klimaatverandering laat zien, zijn de sceptici dan niet juist de strijders tegen Galilei, waarmee ze zich zo graag verenigen?

Het probleem is dat wetenschappers voortdurend met elkaar in debat zijn over de uitkomsten van het onderzoek, maar dat niet-wetenschappers met die uitkomsten aan de haal gaan. Van Al Gore tot Wijnand Duyvendak tot hardcore ontkenners als Hans van Zapruder. En dan wordt wetenschap plotsklaps heel definitief en is er totaal geen grijs meer tussen zwart en wit.

Moral panic

"Rokers mogen niet meedoen aan het ‘samen leven, samen werken’ van het kabinet. Antirookcampagnes tot zuivering van moraal en soms zelfs van ras zijn van alle tijden. De paus. Later volgden de nazi's. Gelijktijdig met morele paniek over illegalen begon Californië de huidige wereldwijde golf van rookverboden."

Weer een citaatje van een ontspoorde gek op een internetsite? Niet echt, het stond in NRC en komt uit de pen van Henri Beunders, hoogleraar geschiedenis aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, en ongetwijfeld een fervent roker.

Beunders zegt dat het antirookbeleid de verontrustende ondertonen heeft die elke moral panic in zich draagt: het zich bedreigd voelen door een minderheid die het heil en welzijn van de meerderheid zou bedreigen.

De antirookcampagne heeft volgens Beunders elementen in zich van de drang naar religieuze en soms zelfs raciale zuiverheid, en van sociale uitsluiting van de dichterbij komende ‘Opstand der hordes’ (Ortega y Gasset). "Dat wordt ook bewezen in het oord waar de huidige campagne is begonnen: Californië waar in de jaren 60 de hippies in een walm van marihuana hun bevrijdende ideetjes over het Westen uitbliezen. Daar werden vanaf begin jaren 90 met overheidssubsidie de hardste en schokkendste antirookcommercials uitgezonden. De campagne kwam in dezelfde tijd op gang dat men de negen witte letters op die nabije heuvel – Hollywood – vaak niet eens kon zien, door de smog van auto’s."

Dat San Francisco honderden kilometers is verwijderd van Hollywood, laten we nu maar even buiten beschouwing, belangrijker is deze conclusie: "Het verontrustende aan de antirookcampagne in Californië is dat het direct volgde op de morele paniek over de aanzwellende immigratie van illegale Mexicanen. De Amerikaanse hoogleraar strafrecht Michael Welch heeft de criminalisering van illegale immigranten begin jaren 90 in Californië uitvoerig beschreven. Een van de onbewuste drijfveren van de antirook-campagnes in Californië was fysiek afstand te scheppen van de rokende immigranten, van wie ook werd gezegd dat ze allerlei akelige ziektes meebrachten."

Het is dat Beunders zelf toegeeft dat bij de taboeïsering van het roken in Europa vanzelfsprekend allerlei factoren een rol spelen, daar kan hij moeilijk onderuit komen, en dat de nadruk op de eigen gezondheid en de dominant geworden moraal – ik mag anderen nergens mee lastig vallen – heeft geleid tot algemene acceptatie van een rookverbod, maar zelfs dan houdt hij nog vol dat "het rookverbod een versterking (is) van de tendens tot segregatie, niet alleen tussen autochtonen en etnische minderheden met een andere cultuur, maar ook tussen de autochtone burgers onderling".

Tja, self-denial blijft lastig als roker, en wat is het mooi als je jezelf kunt overtuigen dat er een compleet complot achter het antirookbeleid zit. Zou dat van het vele roken komen?