Rookgordijnen

Een paar dagen geleden nog wist het Belgische complotblog Zonnewind het heel zeker: Israël zat achter de aanslagen van Oslo. Nu hoor je ze daar natuurlijk niet meer over, zo'n misser schuif je immers stilletjes onder het tapijt. Gelukkig zijn er genoeg andere complotten om eindeloos over te speculeren. 'De gevestigde media doen sinds vrijdagnamiddag niets anders dan rookgordijnen optrekken. Geen van de zich journalist noemende dames en heren van de grote kranten, websites en TV-zenders wil de vragen stellen die ertoe doen. Om van antwoorden maar helemaal te zwijgen.'

Let op: nu komen dan zogenaamd de vragen die 'ertoe doen'. Gek genoeg vond Barracuda de antwoorden al na een half uurtje googelen. Dus waarom kan Zonnewind dat dan niet? Of is het spannender om vragen te stellen (lees: rookgordijnen op te werpen) en lekker niks zelf uit te zoeken?

Zonnewind vindt het verdacht dat er een onbewapende politieman op het eiland Utoya was, die door een kogel van Breivik om het leven is gekomen. De 51-jarige Trond Berntsen was inderdaad al jaren in zijn vrije tijd actief als veiligheidsbeambte bij het zomerkamp van de jongerenorganisatie van de regerende Noorse Arbeiderspartij, maar als politieman buiten dienst mag je geen wapens dragen. En waarom zou hij? Er komen al jaren honderden jongeren bijeen op het eiland zonder wanklank.

Na de aanslag in Oslo werd de organisator van het jeugdkamp volgens Zonnewind telefonisch meegedeeld dat er een vertegenwoordiger van de politie naar het eiland onderweg was om de aanwezigen over de aanslag in Oslo in te lichten. En dat terwijl de man 'alleen opereerde'.

Het juiste verhaal staat hier: 'Ik werkte op de informatiestand van het eiland. We hoorden op de radio van de bomaanslag in Oslo en riepen daarom alle 700 mensen bij elkaar om het te vertellen. Een paar minuten later kregen we een telefoontje dat er een politieagent zou komen om ons te zien. Ik ging naar het café om voor iedereen wat te halen. Op dat moment hoorde ik geweerschoten en zag mensen wegrennen. Terwijl ze wegrenden, werden ze in de rug geschoten. Mensen vielen dood voor me neer.'

De schutter was dus al op het eiland toen het telefoontje kwam. Wel is er het volgende verhaal: Monica Bosei, die jaren achtereen het festival had georganiseerd, was op de veerpont onderweg naar het eiland en zag een agent staan, die Breivik bleek te zijn. Ze had net gehoord van de aanslagen en wilde hem wat vragen stellen. Hij zei dat hij er niet veel over kon zeggen, maar ze vertrouwde het niet: Breivik was nerveus en wilde niet praten. Aangekomen op het eiland wilde ze Berntsen waarschuwen. Toen Breivik dat zag trok hij zijn pistool.

Ook volledig onderbelicht gebleven is volgens Zonnewind de aanwezigheid van een helikopter van de media toen de schietpartij nog gaande was. Ook dat verhaal is inmiddels bekend: Marius Arnesen, cameraman voor de Noorse publieke zender NRK, stapte even buiten Oslo in een helikopter. Hij had de opdracht om wat opnames vanuit de lucht te maken van de chaos in het centrum, waar kort daarvoor een autobom is ontploft. 'Op het moment dat we daar aan komen vliegen en net wat plaatjes beginnen te schieten, krijgen we een nieuw berichtje van onze redactie. Er staat weinig informatie in, maar ze zeggen dat er geruchten zijn dat er geschoten wordt op Utoya en vragen of wij daar heen willen gaan.’

Arnesen overlegde met zijn piloot. Die zei dat ze net voldoende brandstof hadden om daar tien minuten te blijven voordat ze terug moesten om te tanken. Het weer was ook nog eens slecht op dat moment. In één van de haastig gemaakte close-ups is te zien hoe de schutter langs het water loopt en op mensen schiet, maar pas achteraf ziet Arnesen wat hij gefilmd heeft. Dat de politie zelf niet meteen ter plaatse was met een heli komt omdat de politie in Noorwegen zelf niet over heli's beschikt om mensen mee te vervoeren, ze zijn aangewezen op militaire helikopters. Vanwege de zomerperiode stonden die heli's aan de grond.

De veel bekritiseerde late inzet van de politie op het eiland is overigens te wijten aan het feit aan de jongeren op het eiland de alarmlijn niet konden bereiken in verband met de aanslagen in Oslo. Veel jongeren stuurden vervolgens een SMS naar hun ouders, die de politie waarschuwden.

Zonnewind vindt het ook verdacht dat de voormalige minister-presidente Gro Harlem Brundtland alweer was vertrokken toen de Noorse schutter arriveerde, terwijl hij juist van plan was om Brundtland om te brengen. Volgens bronnen heeft Breivik verklaard dat hij te laat was. De boot gaat maar een paar keer per dag. Haar toespraak duurde tot 12.40 uur, ze vertrok tussen drie en vier uur. Daarmee ontsnapte ze aan de dood.