Zelfbeklag

Freek de Jonge, de clown-turned-dominee, beklaagde zich tijdens het Grote Interviewgala in de Stadsschouwburg te Amsterdam afgelopen week over Het Interview. Maar eigenlijk is het vooral zelfbeklag, over hoe De Komiek niet meer door het journaille met respect wordt behandeld.

Zijn hele leven is hij zo'n duizend keer geïnterviewd. Onder anderen door Bibeb, Ischa Meijer, Matthijs van Nieuwkerk en Antoinette Scheulderman. 'Het confronterende interview was aanvankelijk niet aan de orde, tenminste niet met mij als slachtoffer. Ik was immers vaak de vriend van de harde interviewer. En we spanden samen tegen de wereld. De meeste vragen bestonden uit voorzetjes en opzetjes die door ons ingekopt of afgemaakt werden. Díe deugde niet. Dát deugde niet. Díe kon er helemaal niets van. Dát was niet om aan te zien.'

Een goede interviewer is volgens De Jonge een 'verleider die zijn opponent in een positie manoeuvreert waarin deze zich op zijn gemak voelt en het als een daad van welvoeglijkheid beschouwt het de vragensteller naar de zin te maken met allerlei onthullingen en sappige details, of diepe inzichten in heikele kwesties.'

Inderdaad, de generatie journalisten is niet meer. Overleden, of met pensioen. De jongere generatie is niet meer de vriend van Freek, al was het maar omdat ze niet met zijn humor zijn opgegroeid. Freek is hun ogen te veel evenbeeld van zijn domineevader. Scherpe taalacrobatiek, maar met een moemakend timbre dat in de Gereformeerde Kerk thuishoort. En dus word je te kijk gezet als een demente fossiele zuurseniele zeiksnor. 'In 2008 steunde Pauw noch Witteman hem in mijn tirade tegen Peter R. de Vries Ik was ontmaskerd. Weg imago. Ik was beduusd. Ik, liefhebber van interviews.'

Vanuit dit trauma wordt een doos van Pandora opengetrokken: aan de hand van Maarten Luther, de doodverklaring van God en de gemarginaliseerde media die gemanipuleerd zouden worden door spindoctors en mannetjesmakers, moet worden aangetoond dat de markt voor waarheidsvinding of verstandige taal slinkt. Er behoefte is aan entertainment. Aan reuring. Ten koste van het interview waarin geit en kool worden gespaard. 'Een verslaggever die aan de premier vraagt of hij nog geneukt heeft, markeert het einde van het confronterende interview. Geen verstandig mens stelt zich meer bloot aan die schaamteloze brutaliteit.'

Maar reuring is van alle tijden. Ook toen Ischa Meijer nog leefde. Die kon even meedogenloos een gast in stukken zagen, en met dezelfde schaamteloze brutaliteit als mediahoerige Rutger van PowNed, maar het hing er wel van af wie hij tegenover zich had: vooral Freek werd gespaard. Stap dan maar eens van zo'n roze wolk af.