zaterdag 15 juni 2013

Opschonend Realisme

Diederik Stapel, de op grootschalige fraude betrapte wetenschapper, gaat samen met schrijver A.H.J. Dautzenberg op tournee langs de theaters. Anton Dautzenberg verwierf nationale bekendheid met nepinterviews en zijn recente inzet voor pedofielenvereniging Martijn. Kortom, gezelli!

De Fictiefabriek heet hun aanstaande theatertournee die tegenwicht wil bieden aan het 'Opschonend Realisme'. Beiden willen de verbeelding eren, 'de springbron van het leven'. 'We zijn niet ons brein, we zijn fictie.'

Na het boek waarin mondjesmaat de belevingswereld van de ontsporende psychologieprofessor werd beschreven (er moest kennelijk nog wat overblijven voor de twaalfdelige memoires), probeert Diederik volgens het persbericht zijn 'extreme behoefte aan Eureka-momenten beter te rijmen met zijn liefde voor postmoderne opvattingen over de werkelijkheid'.

Dautzenberg publiceerde twee jaar terug in de VPRO-Gids een serie interviews, bedoeld als begeleiding bij drie programma's over de toen actuele financiële crisis. Het interview met 'financieel deskundige' Lemmy (oprichter van de band Motörhead, Anton is nogal een stevige metalhead), bleek achteraf volledig uit de duim gezogen. De VPRO moest rectificeren. Ook HUMO ging naderhand met opgeheven hoofd door het stof. Overigens had Anton Lemmy wel gesproken, maar alleen in zijn hoofd. Terwijl het natuurlijk veel geiniger was geweest als Anton een interview met Diederik had verzonnen.

Anton sprong ook nog even op de bres voor Vereniging Martijn. Niet dat hij het gedachtegoed aanhing, of deze zelf in de praktijk bracht, maar mensen met pedofiele gevoelens hierover moesten mogen fantaseren en praten zonder daarvoor bedreigd of geweld aangedaan te worden. Waarna Anton tot zijn verbazing zelf werd bedreigd.

Schijnt dat Stapel zijn lotgenoot Dautzenberg als eerste heeft aangeschreven: 'Wat jij hebt, heb ik ook.' Tussen de jokkende wetenschapper en jokkende strijder tegen De Nieuwe Braafheid was subiet chemie. Samen smeedden ze een ambitieus plan. De Fictiefabriek zou geen strijd worden tegen het Opschonend Realisme, maar eerder een postmoderne witwasoperatie, waarin sympathie moest worden gekweekt voor de verbeelding. Diederik en Anton blijken het bestaan alleen aan te kunnen met fantasieën en illusies. Net als jij en ik. Na afloop was het de bedoeling dat ze als helden naar buiten zouden worden gedragen.

Het boek en de voorstelling, beide Vlaggenschepen geheten, worden naar verluidt uitgerold in het seizoen 2014-2015. Maar De Fictiefabriek gaat niet door. Want Stapel en Dautzenberg bestaan helemaal niet. Net zomin als de organisatoren Kik Productions en uitgeverij Atlas Contact. Barracuda heeft ze stuk voor stuk verzonnen. Mocht u die namen toevallig elders tegenkomen, dan is dat louter toeval.

9 opmerkingen:

  1. Moehaha.. heet "wetenschapsfraude" tegenwoordig een "creatieve omgang met de realiteit"?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Het is toch ´creatief´gevonden. Of je voor het rariteitenkabinet een euro uitgeeft is wat anders.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. "Postmoderne opvattingen over de werkelijkheid." Daar had Diederik over moeten beginnen vóór hij zijn zelfbedachte zwatelonderzoekjes ging uitventen. Creatief is het inderdaad wel, maar toch ook tenenkrommend. In ieder geval weten zowel Diederik als Micha dat de wereld belazerd wil worden.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Mooi stukje dit.

    Dat van die nepinterviews wist ik helemaal niet, had niet zitten opletten of zo.

    Kan inderdaad best dat het allemaal een publiciteitsstunt is. Ik was er dan gisteren alvast ingetrapt, want ik geloofde het toen ik het op Twitter hoorde (hoewel ik eerst dacht dat de twitteraar het verzon, ingewikkeld allemaal).

    Overigens schreef ik zoals waarschijnlijk wel bekend over beide kwesties zijdelings ook iets: Roos Vonk: confirmation bias? en Zinloze petitie.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hoewel het concept natuurlijk al door menig kunstenaar of schrijver is opgepakt zou het best een interessante opvoering kunnen worden wanneer de scheidslijn tussen verbeelding en werkelijkheid door een 'econoom' en 'sociaal wetenschapper' wordt uitgewerkt.

    Ik vrees alleen dat beide heren zo danig met zichxelf zijn ingenomen dat het in de executie inderdaad tenenkrommend zal uitspelen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Zichxelf, zixzelf, zixselph. Leuke spellingen. Straks, taaxtraf, vind ik ook leuk.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Dautzenberg vind ik een goeie vent, hoewel hij wel iets raars heeft met de verworpenen der aarde.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Jou werkelijkheid creëer je zelf. In dit geval heeft Stapel nog gelijk ook. Niks mis met een ruime fantasie, het wordt echter anders als je fantasie en werkelijkheid niet meer kunt scheiden.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het gaat er natuurlijk ook om dat Diederik van tevoren andere verwachtingen wekte. Als iemand zegt dat iets wetenschappelijk onderzoek is terwijl het eigenlijk fictie betreft, is het natuurlijk nogal een gotspe als je er achteraf over klaagt dat mensen je verhaaltjes niet waardeerden. Heel veel bruiner kan je het niet bakken.

      Maar ja.. misschien is Dautzenberg's waardering voor Stapel ook wel fictief. Je weet het niet.

      Verwijderen